بازشناسی ویژگی های هویت کالبدی معماری در خانه های دوره قاجار درشهر شیراز(نمونه موردی : خانه های عطروش ، فروغ الملک ، منطقی نژاد)

با توجه به پیشرفت های روز افزون و ورود و پیشروی فرهنگ مدرن و گذشت از سیر تاریخی کشور های روبه توسعه و پیشرفت علاوه بر فرهنگ و سلایق ، متاسفانه باورها و ارزش های ملی و هویتی دستخوش تغییرات قرارگرفته اند که در نتیجه آن نظاره گر ساخت احجام فاقد هویت شهری و حس مکان ، با اشکال نامرتبط با فرهنگ و پیشینه وحتی اقلیم مناطق و صرفا با دید ساخت محلی برای اقامت گردیده اند، هستیم .بافت های تاریخی بخشهایی از شهرهای کشورمان به دلیل شرایط خاصی که از لحاظ کالبدی ، معیشتی و تاریخی اش دارد در برگرفته محلاتی است که ارزشمندترین ویژگی آن ثبت سوابق به جامانده از نسلهای پیشین ماست .بافت قدیمی شیراز با داشتن مساحتی در حدود ۳۵۰ هکتار در درون شهر تاریخی شیراز جای گرفته و از ماندگار ترین و باارزش ترین بافتهای تاریخی کشور است .معماری غالب بر این بافت به سبک معماری قاجار می باشدو از حیث ساختار ، فرم تزیینات ،کاشیکاری ،گچبری و سایر تزیینات دارای ارزشهای غنی و قابل توجهی می باشند. خانه های دوره ی قاجار شیراز در چیدمان فضا،پلان و ویژگی های معماری دارای اصول و تناسبات خاص خود هستند که در کنار رعایت اصول عملکردی و زیبایی شناسی و شرایط اقلیمی به خوبی در نظر گرفته شده است .در پژوهش حاضر هدف شناسایی ویژگیهای عناصر هویت بخش معماری دوره قاجار با بررسی ۳ خانه متعلق به این دوره تاریخی در شهر شیراز است که در این راستا این ویژگی های هویت بخش شناسایی گردیدند. پژوهش حاضر از نظر هدف توصیفی -تحلیلی و از نظر ماهیت کیفی بوده و داده های اصلی از طریق مطالعه کتابخانه ای جهت تدوین چارچوب نظری و مفاهیم مرتبط با رویکرد پژوهش با مطالعه و تحلیل محتوا بدست آمده و مطالعه میدانی با استفاده از مشاهده و بررسی ۳ بنای قاجاری صورت گرفته است .

کلیدواژه ها:

هویت ، معماری قاجار ، فرهنگ ، شیراز ، حس مکان