واکاوی تاثیر اسلوب تاکید در اسناد بر معنای آیات در جزء سی قرآن کریم

در هر زبانی به وسیله روش های مختلف و با بهره گیری از ادوات و کلمات خاص بیانی می توان کلام را به منظور تثبیت و تمکین یک معنا و مفهوم در ذهن مخاطب و تقویت و تعمیق آن، مورد تاکید قرار داد. زبان عربی به عنوان زبان قرآن، اسلوب های فراوانی از تاکید را در خود جای داده است. توجه به تاثیر تاکیدات به کار رفته در آیات و تحلیل و تبیین دقیق معانی آن ها، نشان از اهمیت و ضرورت توجه به این اسلوب دارد. در یک نوع از تقسیم بندی، تاکید در سه جایگاه در کلام می تواند مورد بررسی قرار گیرد؛ جایگاه اسناد، مسند و مسندالیه. این پژوهش به سبب گستردگی مباحث در این سه بخش، کوشیده تا اسلوب تاکید را تنها در عنوان تاکید در اسناد –به جهت تقدم موضوعی آن در علم معانی- در جزء سی قرآن مورد بررسی قرار ‎دهد، بر این اساس به بیان آرای علمای بلاغت در ذیل هر یک از سبک‎های تاکید و نظر مفسران در ذیل آیات و نشانه‎های تاکیدی پرداخته است. شیوه جمع آوری مطالب در این مقاله از جهت نوع، کتابخانه ای و به لحاظ روش، توصیفی- تحلیلی است. با توجه به این که تاکید هم در نحو وهم بلاغت عربی کاربرد دارد، اما قابل ذکر است که این مقاله با توجه به رویکردی خاص، بیش تر به جنبه بلاغی وعلم معانی آن توجه داشته است. از نتایج به دست آمده می توان به این مطلب اشاره کرد که تاکید به سبب اغراض و فواید فراوان، یکی از مهم ترین شیوه‎ها در بیان معانی بوده و دقت نظر در این اسلوب به هنگام تفسیر آیات را امری مهم می نمایاند. و در جزء سی قرآن کریم، از این اسلوب، به صورت گسترده در رد انکار منکرین و بیان تهویل و عظمت قیامت و معاد، استفاده شده است. در برخی آیات برای بیان شدت اهمیت از چند روش تاکیدی همزمان استفاده شده است و برخی از روش‎ها هم چون تاکید به وسیله جمله اسمیه و ان کاربردی بیش تر داشته است.

کلیدواژه ها:

قرآن ، جزء سی ام ، بلاغت ، علم معانی ، تاکید در اسناد