Comparison of some agronomic traits and grain quality of rice mutants with native and high-yielding varieties
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 38
فایل این مقاله در 11 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_ARPE-7-14_009
تاریخ نمایه سازی: 25 فروردین 1403
چکیده مقاله:
مقدمه: با توجه به اهمیت خود اتکایی در محصول برنج، ضرورت و اهمیت ایجاد و معرفی ارقام کیفی پاکوتاه و مقاوم به خوابیدگی، زودرس و در نهایت پرمحصول از ارقام کیفی محلی اجتناب ناپذیر است. در این راستا، معاونت موسسه تحقیقات برنج کشور در مازندران (آمل)، با همکاری پژوهشکده کشاورزی هسته ای کرج، با استفاده از پرتو گاما (دزهای ۲۰۰، ۲۵۰ و ۳۰۰ گری) بر روی بذور ارقام طارم محلی، حسنی و عنبربو و هدایت جمعیت M۱ تا نسل M۵، تعدادی لاین موتانت امید بخش از نظر صفت زراعی زودرسی، پاکوتاهی با عملکرد مناسب انتخاب نموده که در آزمایش مشاهدهای در آمل مورد بررسی و نسبت به والدین (طارم محلی، حسنی و عنبربو) همراه با شاهد فجر و شیرودی مورد مقایسه قرار گرفتند.
مواد و روشها: جهت ارزیابی مشاهدهای موتانتهای نسل ششم (M۶)، آزمایشی در مزرعه معاونت موسسه تحقیقات برنج کشور در مازندران (آمل) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی ۱۳۹۵ اجرا شد. تعداد موتانت ۳۲ ژنوتیپ همراه با سه تا والد (طارم محلی، حسنی و عنبربو) و دو شاهد فجر و شیرودی در مجموع ۳۷ ژنوتیپ ارزیابی شدند. با اندازهگیری صفات تعداد روز تا پنجاه درصد گلدهی، ارتفاع بوته، تعداد خوشه در کپه، عملکرد لاینها نسبت به هم مقایسه شدند. پس از برداشت محصول، نمونهی ۴۰۰ گرمی شلتوک از هر تیمار و تکرار انتخاب و به آزمایشگاه کیفیت منتقل شد. صفات راندمان تبدیل، درصد برنج سالم، نسبت طویل شدن دانه، درصد آمیلوز و درجه حرارت ژلاتینه شدن اندازهگیری شد.
نتایج: نتایج نشان داد که کاهش ارتفاع بوته در لاینهای حاصل از عنبربو بیشتر از طارم محلی و ارتفاع موتانتهای انتخابی ۱۳۰-۱۰۰ سانتی متر بود. ۱۸ موتانت دارای میانگین تعداد خوشه از ۷/۱۷-۶/۱۳ بوده که تفاوت معنیداری در سطح یک درصد نداشتند. با افزایش تعداد روز تا ۵۰ درصد گلدهی و تعداد خوشه در کپه، عملکرد ژنوتیپهای برنج افزایش یافت. در بین موتانتها، شماره ۱۳۸، ۱۱۲۶ و ۳۲۰۰، بیشترین راندمان تبدیل را داشتند و از نظر آماری مشابه طارم محلی بودند. دامنه درصد برنج سالم در بین موتانتها ۷۰-۶۰ درصد بود. ۱۹ تا موتانتها دارای نسبت طویل شدن دانه بیشتر از ۲ بودند. دامنه تغییرات درصد آمیلوز و دمای ژلاتینی شدن در بین موتانتها بهترتیب ۵/۲۲-۵/۱۶ و ۷-۳ بود.
نتیجهگیری کلی: ژنوتیپهای موتانت با شماره ۱۱۴، ۱۱۱۷، ۱۱۲۰، ۱۱۲۶،۱۲۶، ۲۳۱۰، ۲۲۱۲، ۲۲۲، ۱۳۸، ۳۲۰۰، ۳۲۱۶، ۳۲۱۸ و ۳۲۲۷، دارای عملکرد بیشتری نسبت به شاهد والدین (طارم محلی، حسنی و عنبربو) بودند. در ضمن این موتانتها دارای راندمان تبدیل بهتر و نسبت طویل شدن دانه بیشتری از ارقام شاهد داشتند.
کلیدواژه ها:
