حرکت به سمت فراهمی زیستی روی (Zn) در خاک های کشاورزی

فراهمی ریز مغذی ها در خاک ریزوسفر تحت کنترل گونه های زراعی، ویژگی های گیاه، و فعل و انفعالات ریشه با میکروارگانیسم-های ریزوسفر و توده خاک اطراف قرار دارد. روی (Zn) یک ریز مغذی است که برای رشد و عملکرد طبیعی گیاهان لازم می باشد.کمبود در گیاه در اکثر موارد به دلیل پائین بودن محتوای Zn در خاک نیست بلکه به دلیل فراهمی زیستی ضعیف این عنصرمی باشد. تقریبا ۵۰ ٪ از اراضی کشاورزی هند کمبود روی دارند. فراهمی زیستی روی در خاک به شدت تحت تاثیر آهکی شدنخاک قرار می گیرد، یعنی با افزایش PH ، فراهمی زیستی روی چند برابر کاهش می یابد. جدا از pH خاک، مواردی چون محتوایرطوبت، دمای خاک، موروفولوژی ریشه و ... نیز تاثیر قابل مشاهدهای بر فراهمی زیستی روی دارند. روی از طریق انتشار به ریشهمنتقل میشود و این فرآیند انتقال بیشتر توسط میکروب های موجود در ریزوسفر ریشه تقویت می گردد. گیاهان انواع مختلفیاز ترکیبات آلی و غیرآلی و همچنین یون ها (پروتون ها، فسفات و ...) را برای ایجاد تغییر شیمیایی و بیولوژیک در ریزوسفرتراوش می کنند، این تغییر به نیروی محرک های برای فراهمی زیستی ریز مغذی ها تبدیل می گردد. فراهمی روی می تواند بااستفاده از کودهای غیرآلی یا کلاته روی، بلافاصله بهبود یابد؛ اما به دلیل آگاهی جهانی نسبت به سلامت خاک، استفاده ازاصلاح کننده های آلی یا مواد تلقیحی زیستی اهمیت زیادی دارد. علاوه بر این، استفاده از ژنوتیپ ها و گیاهان زراعی که کاراییموثری برای ریزمغذی ها دارند نیز پاسخ خوبی داده و رواج مییابد، البته انجام تحقیقات بیشتر ضروری است. در حال حاضردرک ما از فرآیندهای فیزیولوژیکی حاکم بر تراوش و فعل و انفعالات خاک-گیاه-میکروب در ریزوسفر کافی نمی باشد. در اینفصل بر روی تمرکز گردیده و سعی شده تا دلیل فراهمی زیستی ضعیف آن به همراه بحثی جامع در مورد تمام استراتژی هایممکن که می توانند فراهمی روی برای گیاهان را تقویت کنند، پوشش داده شود.

کلیدواژه ها:

روی ، ریزوسفر ، تراوش ، باکتری ها ، قارچ ها ، مایکوریزا