کاربرد آینده پژوهی در شناسایی و تحلیل مولفه های موثر بر چالش های پیش روی توسعه کشت گل محمدی در استان آذربایجان شرقی

به منظور افزایش اشتغال روستایی، نیاز اساسی به مطالعه عمیق با هدف شناسایی و تحلیل مولفه های موثر بر چالش های پیش روی توسعه کشت گل ­محمدی در استان آذربایجان­ شرقی ضروری است. بررسی ادبیات پژوهش ­های مرتبط­ نشان­ می ­دهد که تاکنون مطالعه مشابه ی با روش آینده ­پژوهی، چالش ­های توسعه کشت گل محمدی را در این استان تحلیل نکرده است. بدین منظور، پس از تایید روایی صوری ابزار پژوهش (پرسشنامه) با استفاده از کارشناسان خبره در کشت گل محمدی استان آذربایجان شرقی، مولفه­ های حاصل از مطالعه دلفی در قالب ماتریس­ هایی، تکمیل و در محیط نرم افزار تخصصی میک­مک (Micmac) تحلیل شدند. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که مولفه ­های موثر بر چالش ­های توسعه کشت گل­ محمدی شامل کمبود سرمایه، آلودگی شیمیایی (آلودگی گل ­محمدی تولیدی در برخی مناطق به باقی­مانده سموم و مواد شیمیایی)، عدم مشارکت بخش خصوصی، حضور ناکافی کارشناسان و عدم سرمایه ­گذاری در زیرساخت­ های کشاورزی بودند. همچنین، تحلیل شدت ارتباط بین مولفه­ ها نشان داد که چالش ­های توسعه کشت گل ­محمدی در استان به دلیل کمبود سرمایه و ایجاد یک دور باطل حل نشده باقی مانده است. از این­ رو سرمایه ­گذاری همزمان در صنایع تکمیلی گل ­محمدی، ترویج جایگزینی روش های سالم در مدیریت آفات و بیماری­های گل محمدی و وضع قوانینی مبنی بر تفویض اختیار، قدرت و مسئولیت هدف­گذاری­ ها در سیاست­ های مرتبط با کشت گل محمدی، ارزیابی و حسابرسی آن­ ها به ارگان­ های متخصص مستقل از گروه های غیررسمی با اعضای صاحب نفوذ، قدرتمند و با اهداف منافع شخصی در وزارت جهاد کشاورزی، پیشنهادهای پژوهش حاضر می‎ باشند.

کلیدواژه ها:

آذربایجان شرقی ، آینده پژوهی ، مدیریت کشت ، گل محمدی