مقایسه ترکیب عنصرهای کمیاب زیرکن در گرانیتوییدهای نوع S و I در پهنه تک نار، جنوب سبزوار
محل انتشار: فصلنامه پترولوژی، دوره: 14، شماره: 2
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 24
فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IJPU-14-2_004
تاریخ نمایه سازی: 19 فروردین 1403
چکیده مقاله:
سنگ های آذرین درونی فلسیک پهنه تک نار شامل گرانیتوییدهای I و S گوناگونی است که در بازه زمانی ۵۴۹-۵۲۸ میلیون سال پیش پدید آمده اند. ترکیب عنصرهای کمیاب در بلورهای زیرکن نشان دهنده پیدایش آنها در پوسته قاره ای است که دچار فرایندهای دگرگونی یا دگرسانی نشده اند. دماسنجی برپایه میزان تیتانیم در زیرکن نشان می دهد دمای پیدایش گرانیتوییدهای نوع I (ºC ۸۰۸-۸۶۰) از نوع S (ºC ۸۷۷-۹۱۰) کمتر است. ترکیب عنصرهای خاکی کمیاب در بلورهای زیرکن فشار بخشی اکسیژن بالاتری را برای پیدایش گرانیتوییدهای نوع I نسبت نوع S نشان می دهد. بلورهای زیرکن در گرانیتوییدهای نوع S به نسبت نوع I از عنصرهای Ti، P و Hf غنی تر هستند؛ اما نمونه های نوع I به نسبت از عنصرهای Y، Th، U و REE غنی هستند. تفاوت ترکیب عنصرهای کمیاب در بلورهای زیرکن گرانیتوییدهای گوناگون پیامد خاستگاه و سرشت پترولوژیک متفاوت ماگمای اولیه سازنده آنهاست. با افزایش دمای تبلور در گرانیتوییدهای گوناگون منطقه، میزان عنصرهای کمیاب مانند Nb، Hf، Th و U در بلورهای زیرکن کاهش می یابد که این ویژگی نشان دهنده تحولات ماگمایی منظم مانند جدایش بلورین در هنگام سردشدن مذاب گرانیتی است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
سید علی مظهری
دانشیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه پیام نور، تهران ۴۶۹۷- ۱۹۳۹۵، ایران
اورس کلوتزلی
استاد، گروه پژوهشات لیتوسفری، دانشگاه وین، اتریش
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :