هندسه مفاهیم کلیدی رابطه تعدد معنایی قرآن و هرمنوتیک فلسفی با تعدد قرائت از نگاه علامه مصباح یزدی

برداشتهای متعدد و گاه متضاد از متون دینی، یکی از موضوعات جدیدی است که امروزه در فرهنگ اسلامی مطرح شده است. ازجمله بسترهای مناسبی که زمینه طرح این نظریه را فراهم آورد، تعدد معنایی قرآن و هرمنوتیک فلسفی است. قرآن به عنوان اصلیترین منبع فهم دین، دارای تعدد و ساحت های مختلف معنایی است، هرمنوتیک فلسفی نیز رویکرد ویژه ای به مسئله فهم و تفسیر متون است. ضمن آن که پذیرش تعدد قرائت ها موجب اعتباربخشیدن به همه قرائتها و فهم ها از متون دینی ازجمله قرآن است که این خود موجب سردرگمی و ضلالت انسان ها میگردد. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی، ضمن اشاره به مبانی مختلف، طرح نظریه تعدد قرائت ها و پیامدهای حاصل از پذیرش این نظریه، دومبنای تعدد معنایی قرآن و هرمنوتیک فلسفی را مورد بحث و بررسی قرار داده است. نتیجه حاصل گویای این است که، از نگاه مصباحیزدی، مقصود از بطن های قرآن، فهمهای طولی و ذومراتب، غیرمتعارض باهم و ضابطهمند است که با این خصوصیات، هیچ گونه ارتباط و تلازمی با هرمنوتیک فلسفی و تکثر قرائتها ندارد؛ بنابراین امکان قرائت های مختلف از یک متن، نتیجه نوعی نگرش درباره هرمنوتیک فلسفی است.

کلیدواژه ها:

باطن ، تعدد معنایی ، تعدد قرائات ، هرمنوتیک فلسفی ، مصباح یزدی