بررسی اثر نو زمین ساخت بر سیستم های رودخانه ای (مطالعه موردی: دامنه ی شرقی ملاداغی. استان زنجان)

رودخانه­ ها، اشکال محیطی هستند که به تغییرات بستر خود به شدت واکنش نشان می ­دهند. تکتونیک مهم­ترین عامل تاثیرگذار بر مورفولوژی رود است، به طوریکه موجب تغییرات بسزایی در سیستم­ های رودخانه ­ای می­ شود. در این پژوهش با استفاده از مدل رقومی ارتفاعی (DEM)، سیستم اطلاعات جغرافیایی (GlS) و Global mapper ۱۳ ، اثر فعالیت های تکتونیکی بر سیستم های رودخانه ای در دامنه­ ی شرقی ملاداغی واقع در جنوب شرقی استان زنجان در محیط GlS مورد استفاده قرار گرفته است. ابتدا تصاویر ماهواره ­ای و نقشه­ های مورد نیاز (نقشه­ های زمین­ شناسی توپوگرافی و ...) تهیه شد. برای دست یابی به اهداف تحقیق از شاخص های فعالیت تکتونیکی از جمله شاخص سنوزیته چبهه کوهستان (Smf)، شکل حوضه (Bs)، تراکم زهکشی (P)، گرادیان طولی رودخانه (Sl)، عدم تقارن حوضه ( Af)، انتگرال هیپسومتریک (Hi)، تقارن توپوگرافی حوضه (T)، نسبت پهنای کف دره به ارتفاع آن (Vf)، استفاده شده است. از ترکیب این شاخص ها با یکدیگر شاخص فعالیت های تکتونیکی IAT به دست می آید. نتایج به دست آمده از طریق شاخص IAT بیانگر فعلا بودن تکتونیک و نئوتکتونیک در حوضه های آبریز اردجین و ابهر و فعالیت های متوسط در حوضه آبریز زره باش می باشد. تاثی این فعالیت ها بر سیستم های رودخانه ای با استفاده از شاخص های تکتونیکی انجام شده است که در حوضه های مورد مطالعه متفاوت می باشد که به صورت پیج و خم رودخانه (رودخانه اصلی)، تشکیل مخروط افکنه حوضه آبریز اردجین،  کج شدگی حوضه­ های مورد مطالعه و شکل حوضه ­ها (کشیدگی حوضه آبریز زره باش) می­ باشد

کلیدواژه ها:

Tectonic ، Neotectonic ، Morphotectonic Indices ، River Systems ، Eastern Slopes of Mullah Daghi(Abhar County and Khoramdareh County) ، نوزمین ساخت ، شاخص های مورفوتکتونیک ، سیستم های رودخانه ای ، دامنه ی شرقی ملاداغی ، (استان زنجان)