مکان یابی محل دفن زباله شهر ساری با استفاده از مدل فرایند تحلیل شبکه ای

پسماندها و خطرات زیست محیطی ناشی از آن ها به ویژه در شهرهای شمالی کشور به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص، تراکم جمعیتی بالا، تراکم بالای پوشش گیاهی، بالا بودن سطح آب زیرزمینی و وفور آب های سطحی در بیشتر فصول سال مشکلات زیادی را ایجاد می کنند. ساماندهی و به ویژه مکان یابی دفن مواد زائد جامد شهری در این شهرها نیازمند برنامه ریزی جدی است. در تحقیق حاضر، از بین مدل ها و معیارهایی که برای مکان یابی دفن پسماند وجود دارد، با بهره گیری از رویکرد چند معیاره فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP)، به انتخاب مناسب ترین مکان دفن پسماند شهر ساری پرداخته شده است. فرآیند تحلیل شبکه ای، با در نظر گرفتن وابستگی متقابل بین معیارها، روشی کارآمد برای رسیدن به تصمیمات بهتر ارائه می دهد. در فرآیند ارزیابی به این روش، از ۲۴ لایه اطلاعاتی شامل زمین شناسی و زمین شناسی مهندسی (فرسایش، لیتولوژی، خاک شناسی، لرزه خیزی و ...)، هیدرولوژی و هیدروژئولوژی (رودخانه، آب بندان، سد، عمق آب زیرزمینی، چاه‎های کم عمق و عمیق)، توپوگرافی (ارتفاع، شیب)، اجتماعی اقتصادی (فاصله از مناطق شهری، فاصله از روستا، راه اصلی، راه فرعی، معدن، فرودگاه)، اقلیم (بارش) و زیست محیطی (مناطق حفاظت شده، کاربری اراضی) بهره گرفته شده است. متاسفانه محل کنونی دفن زباله شهر ساری به شکل غیربهداشتی در دهکده ای به نام گویچه ولویه، در جنوبی ترین نقطه مرکز استان قرار دارد که حوادث زیست محیطی بسیاری را برای ساکنان این منطقه به دنبال داشته است. بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق، ۵ منطقه انتخاب و از بین آن ها، منطقه ۱ واقع در جنوب شرقی شهرستان ساری با کسب بالاترین میانگین امتیاز، مناسب ترین مکان برای دفن زباله شناسایی و معرفی شده است.

کلیدواژه ها:

landfill location ، analytic network process (ANP) ، geographic information system ، Sari city ، مکان یابی دفن زباله ، فرایند تحلیل شبکه ای (ANP) ، سیستم اطلاعات جغرافیایی ، شهر ساری