جواز تلقین در تربیت دینی *

تربیت دینی به معنای تربیت انسان دیندار، از روش های گوناگونی برای آموزش مفاهیم دینی بهره میگیرد. تلقین یکی از این روش هاست که موافقان و مخالفانی دارد. از منظرهای گوناگون فلسفی، روانشناختی، دینی و ... میتوان در مورد تلقین به داوری پرداخت که پژوهش حاضر، روش فقهی و استنباطی را انتخاب کرده است. درباره جواز و یا ممنوعیت شرعی کاربرد تلقین دستکم سه احتمال مطرح است: ۱. تلقین به صورت همگانی و همیشگی شرعا حرام و ممنوع است؛ ۲. تلقین به صورت همگانی و همیشگی شرعا جایز است؛ ۳. دیدگاه میانه و تفصیلی که در شرایطی تلقین را جایز و در مواردی تلقین را ممنوع میشمارد. پژوهش حاضر در صدد است تا فرضیه دوم (جواز مطلق) را بررسی نماید. منظور از تلقین دراین پژوهش عبارت است از «آموزش غیر استدلالی». نوشتار پیشرو شش دلیل مطرح و بررسی نموده و در نهایت به این نتیجه دست یافته که فرضیه «جواز مطلق تلقین در تربیت دینی» قابل دفاع نیست و به اقتضای شرایط متربیان و محتواهای آموزشی باید از روش های تلقینی در کنار روش های استدلالی بهره گرفت.

کلیدواژه ها:

تلقین ، تربیت دینی ، تربیت اعتقادی ، آموزش استدلالی ، فقه تربیتی