تکتونیک آجر در مسجد حکیم اصفهان
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 123
فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_CIAUJ-8-1_012
تاریخ نمایه سازی: 19 اسفند 1402
چکیده مقاله:
تکتونیک یکی از مفاهیم نظری مطرح و روشی برای مطالعه تاریخ معماری است که در آن مفاهیم دوگانه فن و هنر وجود دارد. در معماری اسلامی ایران تا اواخر قاجار این توجه توامان در بناهای آجری مشهود بود؛ اما قواعد آن شناخته شده نبود. با ورود مصالح جدید از اواخر قاجار تعامل فن و هنر فراموش گردید و معماری ایران با بحران عدم شناخت قواعد فنی و هنری تکتونیکی مواجه شد. سوال اصلی این است که پژوهش قواعد فنی و هنری آجر در مسجد حکیم اصفهان چگونه است؟ و هدف شناخت تکتونیک آجر به جهت شناخت معماری اسلامی ایران است. به منظور شناخت تکتونیک آجر براساس پارادایم معرفت شناسی تفسیرگرا، تحلیل محتوای کیفی با جهت گیری تبیینی و براساس نظریه کارل بتیچر و گاتفرید زمپر، برمبنای اطلاعات کتابخانه ای با مراجعه به اسناد و به صورت میدانی، ویژگی های فنی و هنری تکتونیک آجر در مسجد حکیم اصفهان به دلیل آجرکارهای برجسته آن مطالعه شده است. با تحلیل محتوای کیفی آشکار گردید معماری آجری ایران تحت قواعد تکتونیکی در سه مقیاس کلیت معماری (کلی)، مفصل بندی (میانی) و پوسته های آرایه ای (خرد)، شکل گرفته است. در هر سه مقیاس کلان (شکلی- سازه ای)، مفصل بندی (اتصال سطوح، ستون ها و قوس ها) در مقیاس میانی، مفصل بندی (جداکننده های سطح)، پوسته های آرایه ای و آرایه ای- سازه ای در مقیاس خرد، ویژگی های فنی با هنری در ارتباط و تعامل هستند. این تعامل تحت قواعد تکتونیکی ساخت فنی و هنری را در معماری آجری ایران در مسجد حکیم اصفهان ۱۰- ۱۳ ه ق نشان می دهد و بیانگر فرهنگ ساخت استروتامیک در معماری آجری ایران و تاییدی بر نظریه تکتونیک گاتفرید زمپر است.
کلیدواژه ها:
tectonic ، brick ، Islamic architecture of Iran ، articulation ، decorative surface ، تکتونیک(Tectonic) ، آجر ، معماری اسلامی ایران ، مفصل بندی ، پوسته آرایه ای
نویسندگان
نرگس خاکباز
Department of Architecture, Karaj Branch, Islamic Azad university, Karaj, Iran
محمدرضا رحیم زاده
Architecture group, Honar University,Tehran, Iran
منوچهر فروتن
Department of Architecture , Hamadan Branch, Islamic Azad university, Hamadan, Iran
سارا حمزه لو
Department of Architecture, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran