شناسایی و تبیین عوامل موثر بر مهارت های تفکر انتقادی در دانشجویان علوم پزشکی ، چالش ها و راهکار ها

مقدمه : تفکر نقادانه مهارتی است که بر پایه آن فرد از طریق استدلال منطقی شواهد و ارزیابی جوانب مثبت و منفی در طی یک فرایند ذهنی فعال به قضاوت های آگاهانه و تصمیمات صحیح دست می یابد. این نوع تفکر در حوزه علوم پزشکی به دلیل تغییرات گسترده دانش ، به روز شدن ابزار و تجهیزات پزشکی و شیوع بیماری های ناشناخته و جدید دارای اهمیت بالایی است . به همین دلیل یکی از چالش های مهم در رشته های علوم پزشکی ، رشد توانایی تفکر انتقادی در دانشجویان است . هدف از مطالعه حاضر مرور مطالعات انجام شده در زمینه شناخت چالش ها و راهکارهای موجود در بهبود تفکر انتقادی در دانشجویان علوم پزشکی بود.مواد و روش ها: در این مطالعه ، جست و جوی مقالات انجام شده به زبان فارسی و انگلیسی در پایگاه های google scholar، SID، PubMed،نورمگز و جهاد دانشگاهی با ترکیب کلید واژه های ”critical thinking” “medical students” “challenges and approaches”صورت گرفت .یافته ها: پس از جست و جو و غربالگری مطالعات در ده سال گذشته ، در مجموع تعداد ۵۱ مقاله تمام متن مورد مرور نهایی قرار گرفت . نتایج بدست آمده حاکی از آن بود که عوامل مختلفی مانند ویژگی های شخصیتی ، سواد مطالعاتی ، عوامل مرتبط با آموزش مانند مهارت های ارتباطی اساتید با دانشجویان، شرکت فعالانه دانشجویان در مباحث کلاسی با تحریک مهارت های فکری و بکارگیری نقشه مفهومی در آموزش، در نوع نگرش افراد به تفکر انتقادی و افزایش یا کاهش آن تاثیر گذار هستند. همچنین بکارگیری آموزش به روش سنتی یکی از مواردی است که باعث کاهش گرایش دانشجویان به تفکر انتقادی شده است . در این راستا مطالعات بسیاری پیشنهاد نمودند تا با بکارگیری روش های نوین آموزشی بتوان در جهت بهبود و ارتقای مهارت تفکر انتقادی گام برداشت .نتیجه گیری : به طور کلی بر طبق یافته ها به نظر می رسد سطح تفکر انتقادی در اکثر جوامع از وضعیت مطلوبی برخوردار نمی باشد. در ایران نیز سطح گرایش به تفکر انتقادی نسبت به سایر کشور ها پایین تر می باشد و این مسئله در دانشگاه ها حاکی از وجود نقص در سیستم آموزشی است . دانشگاه ها به عنوان یکی از سازمان هایی محسوب می شوند که با در نظر گیری قابلیت ها، استعداد ها و تفاوت های فردی دانشجویان سبب خواهند شد تا چالش های مربوط به این حوزه به مقدار زیادی کاهش پیدا کند؛ بنابراین باید تدابیری مناسب در این زمینه اتخاذ گردد.

کلیدواژه ها:

تفکر انتقادی ، دانشجویان علوم پزشکی ، چالش ها ، راهکارها