تجزیه ژنتیکی اجزای شیمیایی مرتبط با انباشت اکسالات در اسفناج از طریق تلاقی دای آلل

اسفناج سبزی برگی فصل خنک و یکی از مهمترین سبزی های مورد مصرف در دنیاست. علی رغم ارزش غذایی بالایی که این گیاه دارد انباشت ترکیب غیرمغذی اکسالات به عنوان یکی از چالش های اساسی در تولید این گیاه به حساب می آید. حرکت به سوی تولید ارقامی از این گیاه که انباشت اکسالات کمتر و یا الگوی تجمعی اکسالات غیر مضر دارند به عنوان یکی از اهداف به نژادی نوین مورد توجه می باشد. پژوهش حاضر با هدف معرفی و توضیح عمل ژن های دخیل در ایجاد صفت انباشت اکسالات کل در قالب آزمایش دای آلل کامل ۷×۷ انجام گردید. وراثت پذیری اکسالات کل، محلول و غیر محلول، و اسکوربیک اسید به عنوان اجزای اصلی در انباشت اکسالات با استفاده از روش اول مدل نخست گریفینگ مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج به دست آمده، علاوه بر تایید امکان تلاقی های بین گونه ای موفق در گیاه اسفناج نشان دادند که اکسالات کل به مقدار بیش از ۵۰ درصد توسط عوامل وراثتی کنترل شده، و به نژادی آن در طی نسل های آتی پس از اعمال روش های اصلاحی قطعی است. در نهایت بر اساس ضریب بیکر به دست آمده (۴۳/۰) برای این صفت، هر دو عمل افزایش و غالبیت در ایجاد این صفت تقریبا به یک میزان موثر هستند، هرچند تمایل به سمت غالبیت بیشتر می باشد. بدین ترتیب، می توان نتیجه گرفت که رویکرد به سمت به نژادی از طریق دورگ گیری به منظور تولید ارقام جدید بر به نژادی مبتنی بر گزینش ارجح می باشد.

کلیدواژه ها:

اثرات برگشتی ، ترکیب پذیری عمومی و خصوصی ، وراثت پذیری عمومی و خصوصی