بررسی ترفیع معنایی در ترجمه کردی رباعیات خیام از عبدالرحمان شرفکندی

این مقاله به بررسی عوامل ایجاد ترفیع معنایی در ترجمه عبدالرحمان شرفکندی از رباعیات خیام پرداخته است؛ برای دستیابی به این هدف از روش تحقیق کیفی، از نوع تطبیقی- تحلیلی استفاده شده است. روش کار به این صورت است که نخست، رباعی هایی را که می توان آن ها را در حوزه ترجمه آزاد قرارداد، مشخص شده و با تطبیق اشعار کردی و فارسی، به بررسی افزایش ها و تغییرات در سطوح مختلف زبان پرداخته شده است و درنهایت کارکرد آن ها و میزان تاثیرشان در ایجاد ترفیع معنایی بررسی شده است. نتایج حاکی از این است که «افزایش» در ترجمه بیشتر مشاهده می شود و نقش موثرتری در ترفیع معنایی دارد. بررسی کارکرد این افزایش ها نشان می دهد هدف اصلی مترجم، صراحت در بیان ایدئولوژی و رفع ابهام های مربوط به آن است. این موضوع سبب شده است تا معنا که در برخی ابیاتی که در شعر خیام در هاله ای از ابهام قرارگرفته تصریح و گاهی تفسیر شود و به عبارتی معنا ترفیع یابد. علاوه بر این بررسی تغییرات و نقش آن ها در ایجاد ترفیع معنایی نشان می دهد که تغییرات در وهله اول ناشی از تاثیرات فرهنگی و با هدف معادل یابی های فرهنگی و متناسب با زبان کردی انجام و سبب شده تا خواننده کردزبان با ترجمه انس بیشتری بگیرد و بتواند مفاهیم را بهتر درک و فهم نماید. آنچه در این تغییرات بسیار مهم جلوه می کند، مشاهده تغییرات در ابعادی از ایدئولوژی شاعر است که مطابق با اسلام و ذهنیت دینی مخاطبان امروزی نیست.

کلیدواژه ها:

رباعیات خیام ، ترجمه کردی ، عبدالرحمن شرفکندی ، ترفیع معنایی ، فرایندهای زبانی افزایش و تغییر