مطالعه تطبیقی مسوولیت کاهش یافتهدر حقوق کیفری ایران و انگلستان: مفهوم، مبناها و جلوه ها

چکیده                                                                                                                                             امروزه بیش تر نظام­های عدالت کیفری، با کمک گرفتن از مفهوم حقوقی «مسوولیت  کاهش یافته» در تلاشند چرایی و چگونگی رفتار دسته­ای از بزهکاران را که مبتلا به نوعی نابهنجاری در عملکرد روانی هستند، تبیین کنند، حال آن­که به جرات می­توان این فرضیه را طرح کرد که مسوولیت کاهش­یافته جایگاهی در گفتمان قضایی حقوق ایران ندارد و مسوولیت کیفری در دو وضعیت کامل یا عدم مسوولیت مطرح شده است. در مقابل، حقوق انگلستان همانند بیش تر نظام­های حقوقی، با به رسمیت شناختن دفاع مزبور، گام مهمی در جهت حمایت از این افراد برداشته است. بر همین اساس در این نوشتار با روش توصیفی- تحلیلی، مفهوم، مبناها و جلوه­های مسوولیت کاهش­یافته، مورد بررسی و با رویکردی تطبیقی، نظام عدالت کیفری ایران از نظر نادیده­ انگاشتن نهاد مسوولیت کاهش­یافته، مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتیجه مطالعه حاضر، عملکرد گفتمان تقنینی و قضایی ایران را در این حوزه، چه در قانون مجازات سابق و چه در قانون مجازات اسلامی جدید، به دلیل عدم توجه به دستاوردهای حقوق تطبیقی در زمینه مسوولیت ­کاهش یافته، مثبت ارزیابی نمی­کند.           * نویسنده مسوول مقاله:                                                            E-mail: [e-mail]

کلیدواژه ها:

Criminal responsibility ، Will ، Conception ، Diminished responsibility ، Abnormality of mind ، واژگان کلیدی: مسوولیت کیفری ، اراده ، ادراک ، مسوولیت کاهش­یافته ، نابهنجاری در عملکرد روانی