آثار سید علی خان مدنی و نوآوری های وی در علم معانی

سید علی خان مدنی شیرازی شخصیت علمی در شاخه های گوناگون علوم اسلامی بوده، در عین حال تالیفات وی نشان می دهند که در زمینه علوم عربی، حدیث و شعر موجب شده که به عنوان شاعر و دانشمندی ادبی معروف باشد. از همین روی دانشمندان عرب زبان به آثار وی توجه کرده و به تصحیح و تحقیق پیرامون آنها اهتمام نموده اند. روش شناسی: این تحقیق، با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از امکانات کتابخانه ای، به تحقیق در کتاب انوارالربیع فی علم البدیع و کتاب ریاض السالکین می پردازد و می کوشد با استفاده از دیگر کتاب ها و مقالات مربوط به این فن، زندگی نامه، آثار و ابتکارات و انتقادات سید در دانش های بلاغی و علم معانی را عیان کند تا سهم وی در تطور این دانش ها معلوم شود. یافته ها: نتایج بیانگر آن است که سید علیخان یکی از علما و ادیبان سرشناس شیعی، نقش مهمی در نوآوری های ادبی داشته است. از جمله این نوآوری ها که در دانش معانی به دست آمده می توان به جمع بین مدرسه ذوق گرا و مدرسه قاعده گرا، پرهیز از تنفنن گرایی در تحلیل متون زیبا، پذیرش تکرار به عنوان زیبایی آفرینی برای متن، نوآوری در مواضع فصل، نوآوری در معناداری صیغه های جمع و فرد، نقد دیدگاه قائل به دلالت مضارع منفی بر نفی الاستمرار، نوآوری در توجه به سبک بلاغی دعا و مناجات اشاره کرد.