بررسی محتوایی و سبکی نگاره های نسخه خطی مقامات حریری مکتب تبریز دوران ایلخانی

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 159

فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SOFAL-1-2_008

تاریخ نمایه سازی: 5 اسفند 1402

چکیده مقاله:

نگارگری ایرانی- اسلامی تجلی گاه جمال خداوندی است. اصول این هنر ملی در طی سده های متمادی به صورت زنجیروار به تکامل و پالایش رسیده است. جلوه گاه این هنر کتبی است که امروزه در آثاری (تعداد معدودی) به دست ما رسیده است. در حقیقت بن مایه نگارگری ایرانی– اسلامی همانا «کتاب» است و این امر نشانه ای از تقدس و احترام نسبت به کتاب و نوشتار در دین اسلام است. نخستین سبک منسجم نگارگری ایرانی، مکتب «نگارگری تبریز ایلخانی» یا «مکتب مغول» است. گروهی از نگاره های این مکتب ارتباطی مستقیم با دین دارند و جالب آنکه با توجه به تنوع و آزادی دینی در آن دوره از تاریخ ایران، نگاره ها نیز تجلی گاه قصه ها و داستان های مذهبی ادیانی چون بودایی، یهودی، مسیحی و اسلام بوده است. از جمله آثار قابل توجه در این دوران، نسخه های مقامات حریری است که از نمونه های با ارزش آن یکی نسخه نگهداری شده در کتابخانه بودلیان آکسفورد به تاریخ ۱۳۳۷/۷۳۸ و دو نسخه موزه بریتانیا به تاریخ های ۱۳۰۰/۷۰۰ و ۱۳۲۳/۷۲۳ است. حاصل بررسی نگاره های این ۳ نسخه و مقایسه آنها با نسخ خطی مقامات حریری در مکتب بغداد اولیه؛ نمودی عینی از مراحل تکمیل و تلفیق ویژگی های نگارگری استفاده بهینه از ویژگی های تمدن های وارد شده به ایران ( چینی و بیزانسی) می باشد.اهداف پژوهش:بررسی محتوایی و سبکی نگاره های مقامات حریری دوره ایلخانی.مقایسه سبک و موضوع نگاره های مقامات حریری دوره ایلخانی با نگاره های مکتب بغداد اولیه.سوالات پژوهش:چه تعداد از نسخه های مقامات حریری در دوران ایلخانی مصور شده است؟نگاره های به دست آمده از لحاظ فرم، محتوا و ویژگی های سبکی دارای چه ویژگی هایی است؟

نویسندگان

مریم فراست

پژوهشگر حوزه هنر اسلامی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابراهیمی حریری، فارس. (۱۳۸۳). مقامه نویسی در ادب فارسی، تهران: ...
  • افتخار جوادی، علاءالدین. (۱۳۶۳). ترجمه کهن مقامات حریری، تهران: چاول ...
  • بیانی، شیرین. (۱۳۷۱). دین و دولت ایران در عهد مغول، ...
  • بینیون، لورنس، ویلکنسون، ج. و.س،گری، بازیل. (۱۳۶۷). سیر تاریخ نقاشی ...
  • پاکباز، روئین. (۱۳۸۸). نقاشی ایران از دیرباز، تهران: زرین و ...
  • تجویدی، علی اکبر. (۱۳۸۳). نقاشی ایران، ترجمه عربعلی شروه، تهران: ...
  • حریری، ابومحمد قاسم. (۱۳۶۵). مقامات حریری، به تصحیح علی رواقی، ...
  • ذکاوتی قراگوزلو، علیرضا. (۱۳۶۴). بدیع الزمان همدانی، و مقامات نویسی، ...
  • رایس، دیوی. (۱۳۷۵). هنر اسلامی، ماه ملک بهار، تهران: انتشارات ...
  • شریف زاده، سید عبدالمجید. (۱۳۷۵). تاریخ نگارگری در ایران، تهران: ...
  • شمیسا، سیروس. (۱۳۷۷). سبک شناسی نثر، تهران: نشر میترا ...
  • عکاشه، ثروت. (۱۳۸۰). نگارگری اسلامی، مترجم: غلامرضا تهامی، تهران: حوزه ...
  • کنبای، شیلا. (۱۳۸۹). نگارگری ایرانی، مترجم مهناز شایسته فر، تهران: ...
  • گری، بازیل. (۱۳۶۹). نقاشی ایرانی، عربعلی شروه، تهران: عصر اندیشه ...
  • معین، محمد. (۱۳۸۷). فرهنگ فارسی، ج ۵، تهران: انتشارات امیرکبیر ...
  • حاتم، غلامعلی. (۱۳۷۴). نگاهی به هنر نگارگری ایران، فصلنامه هنر، ...
  • هادی، محمد. (۱۳۶۸). مروری بر مکاتب مینیاتور ایران (ا) مکتب ...
  • نمایش کامل مراجع