هفت خوان یا هفت خان؟
سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 408
نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JPLL-32-96_008
تاریخ نمایه سازی: 30 بهمن 1402
چکیده مقاله:
از میان بخشهایی از شاهنامه که در درازای تاریخ، مورد توجه بسیار عام و خاص واقع شده، هفتخوان/خانهای رستم و اسفندیار است. بر خلاف املای سنتیای که برای این مجموعه نبردهای پهلوانان در بیشتر دستنویسهای شاهنامه و اکثر آثار فارسی به صورت هفتخوان به کار رفته، برخی پژوهندگان معاصر با اتکاء به این موضوع که در این نبردها، پهلوان از هفت منزل و مرحله عبور میکند، معتقدند که صورت صحیح این نام باید بدون واو معدوله و به شکل هفتخان بوده باشد. برخی نیز با این دستاویز که اسفندیار پس از هر نبرد به بزم نشسته، جزء دوم این واژه (= خوان) را سماط و نطع دانستهاند. این نظر اخیر به درستی نقد و رد شده، اما نظر نخست مورد تایید عموم پژوهشگران واقع شده است. در این نوشتار، پس از سنجش میزان صحت ادله این نظر و با رویکرد زبانشناسی تاریخی، نظری متفاوت، اما سازگار با محتوای درونی این سلسله نبردها ارائه خواهد شد. در این برداشت با اصیل دانستن صورت هفتخوان و ارائه اشتقاقی جدید برای خوان، معنای «نبرد و ستیز» برای این واژه پیشنهاد شده است.
کلیدواژه ها:
Shahnameh ، Haft-Xwân/Xân ، Xwân ، Xân ، Historical Linguistics. ، شاهنامه ، هفت خوان/خان ، خوان ، خان ، زبانشناسی تاریخی.
نویسندگان
محمدحسن جلالیان چالشتری
دانشگاه تبریز