تحلیل و ارزیابی انتشار جیوه به عنوان یک آلاینده محیط زیستی از بخش تولید برق کشور

نیروگاه های حرارتی از مهمترین منابع انتشار جیوه می باشند. ترسیب جیوه به عنوان یک آلاینده محیط زیستی در طبیعت تاثیر منفی بر سلامت انسان دارد. مطابق ماده ۸ کنوانسیون میناماتا کشورهای عضو موظف به تخمین انتشار جیوه از منابع انسان ساخت و ارائه بهترین روش های کنترلی هستند. در این تحقیق تحلیل و ارزیابی انتشار جیوه از بخش تولید برق کشور در افق زمانی سال های ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۱ با استفاده از داده های سوخت مصرفی نیروگاه ها، جعبه ابزار ارائه شده توسط UNEP و مدل STIRPAT انجام شده است. مطابق نتایج این تحقیق، میزان میانگین انتشار جیوه و ضریب انتشار جیوه در بخش تولید برق کشور در بازه زمانی مورد مطالعه به ترتیبkg ۶/۵۰۵ و kg/TWh ۸۵/۱ بوده است. میانگین ضریب انتشار جیوه برای گاز طبیعی، مازوت و گازوئیل به ترتیبkg/TWh ۰۵/۰، kg/TWh ۱۴ و kg/TWh ۲۹/۱ محاسبه شده است. میانگین هزینه خارجی ناشی از انتشار جیوه در حدودU/TWh ۶۷/۲۶۱۶ و US/TWh ۱۱/۵۹۳۱ به ترتیب با لحاظ حداقل میزان مواجه و بدون لحاظ حداقل میزان مواجه محاسبه گردیده است. نتایج مدل STIRPAT نشان داد که افزایش یک درصدی عواملی مشتمل بر جمعیت ، سهم تولید برق از مصرف گاز طبیعی و سهم تولید برق از مصرف سوخت های مایع موجب افزایش به ترتیب ۸۳/۱۴، ۳/۰ و ۴۹/۱ درصدی در میزان انتشار جیوه شده است. همچنین افزایش یک درصدی عواملی مشتمل بر تولید ناخالص ملی، شدت تولید انرژی الکتریکی و سهم تولید برق با استفاده از منابع غیر فسیلی موجب کاهش به ترتیب ۸/۴، ۷۴/۴ و ۱۵/۰ درصدی در میزان انتشار جیوه گردیده است.

کلیدواژه ها:

انتشار جیوه ، فاکتور انتشار ، مدل STIRPAT ، نیروگاه های حرارتی ، هزینه های خارجی