ارزیابی عرضه و تقاضای منابع آب حوضه آبریز با استفاده از مدل WEAP-MABIA (مطالعه موردی حوضه آبریز گدارچای نقده)

در حال حاضر، کمبود آب در بسیاری از زیرحوضه های حوضه دریاچه ارومیه تجربه میشود. حوضه آبریز گدارچای یکی از حوضههایی مهم حوضه آبریز دریاچه ارومیه است که تخصیص و مدیریت صحیح آب در آن از اهمیت بالایی برخوردار است. یک سیستم پشتیبان تصمیم مبتنی بر ارزیابی و برنامهریزی سامانه های آب (WEAP) میتواند در تخصیص و تحلیل عرضه و تقاضای آب این حوضه موثر باشد. در مطالعه حاضر، برای تحلیل و شبیهسازی عرضه و تقاضای آب کشاورزی در سه زیرحوضه اصلی واقع در حوضه آبریز گدارچای از مدل WEAP-MABIA استفاده شده است. در روند مدل سازی، سال ۲۰۰۹ به عنوان سال پایه انتخاب شده و کلیه مولفههای منابع و مصارف حوضه، ایجاد و شبیه سازی بارش- رواناب و مصارف آب انجام گردید. پس از آن، واسنجی مدل با ابزار PEST و الگوریتم گاس-مارگواردتت لونبرگ انجام شد. نتایج نشان داد ضریب ناش در دوره واسنجی و صحتسنجی بین ۰.۶۸ تا ۰.۸۷ بوده که نشانگر کارایی لازم مدل در مدل سازی منابع آب منطقه است. در نهایت، اثرات چندین سناریوهای مدیریتی از قبیل اعمال آیش، تغییر الگوی کشت و افزایش راندمان آبیاری بر روی نتایج مدل مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که اعمال همزمان ۱۰ درصد آیش و نیز افزایش پنج درصدی راندمان آبیاری میتواند اطمینانپذیری تامین تقاضاهای آبی در سه حوضه اشنویه، نقده و حسنلو را نسبت به شرایط موجود، به ترتیب حدود ۱۲، ۱۹ و ۱۱ درصد افزایش داده و از این طریق، با کاهش تقاضاهای برآورده نشده، نقش بسزایی را در پایداری منابع آب حوضه گدارچای ایفا نماید.

کلیدواژه ها:

WEAP ، MABIA ، حوضه گدارچای ، تخصیص آب