مقایسه دو تحریر از انیس الطالبین و عده السالکین

انیس الطالبین و عدهالسالکین از کتب عرفانی مهم قرن هشتم است که در شرح مقامات و اقوال خواجه بهاءالدین محمد نقشبند، بنیان گذار سلسله نقشبندیه، اندکی پس از درگذشت او به رشته تحریر درآمده است و با فاصله کمی پس از تالیف، تلخیصی از آن، صورت گرفته است. این مقاله بر آن است تا به این پرسش پاسخ دهد که چرا از این اثر تحریری مختصر فراهم آمده است. از آنجا که متن مفصل انیس الطالبین به چاپ رسیده ولی متن مختصر آن هنوز منتشر نشده است، نگارندگان پیش از چاپ متن مختصر، بر اساس نسخ خطی موجود از آن و نیز متن چاپی تحریر مفصل، به مقایسه آنها پرداخته و کوشیده اند تا تفاوت های دو تحریر انیس الطالبین و عده السالکین را نشان دهند. در پژوهش حاضر نخست به جایگاه مولف و اثر پرداخته شده و پس از آن با به دست دادن نمونه های متنی و جداول مقایسه ای، تفاوت این دو تحریر از جنبه های مختلف بررسی شده است.نتیجه بررسی دو تحریر این است که متن مختصر صرفا، تلخیصی از متن اصلی نیست؛ بلکه مولف تحریر مختصر با کاستن و افزودن و تغییر در عبارات، جملات و حکایات کتاب، تالیف مستقلی از این اثر فراهم آورده است. از این رو تصحیح، انتشار و پژوهش درباره تحریر مختصر به مثابه اثری مستقل ضروری است.

کلیدواژه ها:

انیس الطالبین و عده السالکین ، تحریر مفصل ، تحریر مختصر ، نسخه شناسی