رتبه بندی استان های کشور از نظر ایجاد ارزش افزوده زیر بخش های اقتصادی بر اساس مدل تصمیم گیری چند معیاره (VIKOR)

آگاهی از منابع و پتانسیل های اقتصادی مناطق در جهت رشد و پیشرفت آنها، ضروری است. یکی از شاخص­های مهم اقتصادی، که نشان دهنده ی نحوه­ی بهره­گیری از ظرفیت منابع انسانی و طبیعی متناسب با هر منطقه در جهت رشد اقتصادی و تولید آن است، ارزش افزوده بخش­های مختلف اقتصادی می­باشد. از این­رو هدف پژوهش حاضر، دستیابی به مزیت های نسبی هر استان از ­طریق رتبه­بندی ارزش­افزوده ایجاد­شده فعالیت های اقتصادی مختلف است. بدین منظور ابتدا با استفاده از روش آنتروپی شانون به وزن دهی هر یک از ۱۵ زیر بخش اقتصادی پرداخته، سپس به منظور دستیابی به نتایج تحقیق، با استفاده از داده های موجود در مرکز آمار و استفاده از  تکنیک تصمیم­گیری چند­معیاره (VIKOR) برای داده های سال۱۳۹۰ تحلیلی صورت گرفته است. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که استان خوزستان به ­دلیل سهم بالای ۴۸ درصدی ارزش­افزوده در بخش معدن و مقدار عددی شاخص ویکور معادل ۲۹۰/۰ بالاترین رتبه را به خود اختصاص داده است، تهران به دلیل داشتن سهم زیاد در بخش «واسطه گری مالی» و «مستغلات، کرایه و خدمات کسب و کار»، با مقدار عددی ۴۷۲/۰ از شاخص ویکور، رتبه دوم را به خود اختصاص داده است و استان کهگیلویه ­و ­بویر­احمد به دلیل دارا بودن سهم بالا (۱۱درصدی) بخش معدن و مقدار عددی ۵۳۸/۰ شاخص ویکور، رتبه سوم را به خود اختصاص داده است. استان های قم (مقدار شاخص ۹۹۳/۰)، سمنان (۹۹۳/۰) و چهارمحال و بختیاری (۹۹۳/۰) به دلیل پایین بودن سهم آنها از بخش های مختلف اقتصادی، کمترین رتبه ها را به خود اختصاص داده اند. بنابراین در راستای سیاست عدالت اجتماعی، به عنوان هدف محوری برنامه­های توسعه کشور، لازم است که وضعیت مناطق مختلف کشور (استان­های کشور) از نظر نحوه پخشایش خدمات و میزان برخورداری از شاخص­های مختلف اقتصادی-اجتماعی و زیربنایی، بررسی شود و نارسائی­ها برای برنامه­های آتی توسعه در نظر گرفته شود.

کلیدواژه ها:

ارزش افزوده ، تصمیم گیری چند معیاره ، ویکور ، ظرفیت های مناطق