تبیین نقش الگوی مدیریت زمین شهری مبتنی بر توسعه کالبدی فضایی شهرها (موردپژوهی: منطقه ۱۲ کلانشهر تهران)

الگوی کنونی مدیریت زمین شهری در ایران تحت تاثیر عواملی از جمله تمرکزگرایی در ساختار قدرت، موازی کاری­های نهادی، واسطه­گری، ضعف بسترهای قانونی و ... زمینه ساز بروز ناپایداری کالبدی- فضایی به خصوص کلانشهرهایی چون تهران گردیده است. هدف پژوهش بررسی الگوی مدیریت زمین شهری مبتنی بر پایداری کالبدی- فضایی منطقه ۱۲ شهر تهران می­باشد. روش پژوهش بر اساس هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش توصیفی- تحلیلی است. جهت گردآوری داده­ها از روش­های اسنادی و میدانی و به منظور تحلیل داده­ها از آزمون T تک نمونه­ای، همبستگی اسپیرمن و رگرسیون چندمتغیره استفاده شده است. جامعه آماری نهادهای متولی مدیریت زمین شهری و مراجعه کنندگان بوده که به ترتیب ۳۳۶ و ۱۳۰ نمونه می­باشد. سنجش اعتبار الگو بر اساس طیف سه تایی (کم:۱- متوسط:۲-زیاد:۳) با میانگین مفروض (۲) و تعداد ۷ معیار صورت گرفت. این معیارها شامل متناسب بودن، اثربخشی و کارایی، مشروعیت، پیوستگی، انعطاف پذیری، مطلوبیت و قدرت الگو و قابلیت تعمیم هستند. بر اساس نظرات خبرگان میانگین کل حاصل از سنجش اعتبار الگو برابر با (۲.۸۱) می­باشد که از میانگین مفروض (۲) بالاتر بوده و به ۳ (مقدار زیاد) نزدیک است. میزان واریانس تبیین شده الگوی بهینه توسط مولفه­های متغیر پیش بین (۰.۶۳) است که معنی دار است. بنابراین ۶۳ درصد الگوی بهینه تحت تاثیر مولفه­های مزبور است و تناسب و مطلوبیت بالایی داشته و از قدرت تبیین و پیش بینی لازم در زمینه موضوع پژوهش برخوردار است. نتایج نشان می­دهد که الگوی کنونی مدیریت زمین شهری در منطقه ۱۲ کلانشهر تهران منجر به بروز ناپایداری­های کالبدی- فضایی شده است.

کلیدواژه ها:

مدیریت زمین ، الگو ، پایداری کالبدی- فضایی ، کلانشهر تهران ، منطقه ۱۲