واکاوی نقوش در هنر پارچه بافی دوران آل بویه و جوامع اسلامی

یکی از مشهورترین نقوش پارچه در جوامع اسلامی، نقوش پارچه های دوران آل بویه است که ریشه در اعتقادات و باورهای دینی و مذهبی دارند. ورود اسلام و دگرگونی های فرهنگی و هنری زمینه ساز این تغییرات بود. هنر دوران آل بویه را می توان یکی از متعالی ترین دوره های هنر اسلامی- ایرانی لحاظ کرد. پژوهش حاضر پیوندی است میان نقوش هنر پارچه بافی عرضه شده در دوران آل بویه و جوامع اسلامی که نشان از اصول حاکم بر شکل گیری این هنر است. در این راستا ، به این پرسش ها پرداخته شد که نقوش به کاررفته در دوران آل بویه به چه صورت تصویر شده اند؟رنگ بندی و ترکیب این نقوش در دوران آل بویه و جوامع معاصر اسلامی چگونه است؟ روش پژوهش انتخابی ، تفسیری – تحلیلی با رویکردی تاریخی است و با مطالعات کتابخانه ای، اسنادی و مطالعات میدانی به طور مستقیم جمع آوری شده است. نتایج حاکی از آن است که در دوره آل بویه نقوش پارچه ها در دسته خط ، نقش مایه های انسان ،حیوان و گیاه تقسیم می شوند، استفاده از خط کوفی، نسخ و خطوط روان تر، تزیینات بیشتر در نقوش، تقارن ، توجه به فضای مثبت و منفی، نقوش نمادین و اسلیمی به صورت متنوعی بافته می شده است. پارچه ها دارای کیفیت بالا، استفاده از رنگ های طبیعی ، بافت نرم و لطیف که باعث می شود این نقوش به صورت دستی بسیار آسان بافته شود،رابطه مستقیمی با کاربری آن ها دارد.

کلیدواژه ها:

پارچه بافی ، آل بویه ، جوامع اسلامی ، نقوش حیوانی