ارزیابی مزیت نسبی صادرات محصولات غذایی و آشامیدنی با استفاده از روش هزینه فرصت منابع داخلی

مقدمه: براساس آمارهای موجود بیش از ۱۰ درصد از ارزش افزوده بخش صنعت کشور از تولیدات صنعت غذایی تامین می شود و درسال ۱۳۹۸صادرات محصولات تبدیلی کشاورزی و مواد غذایی ایران به ۵/۵ میلیارد دلار رسید که با وجود تحریم های شدید علیه ایران این رقم قابل توجه است هم چنین، براساس داده ها و آمارهای فصلی مجموع صادرات ایران در زیرگروهای صنعتی، صنایع غذایی با حدود ۱۴ درصد صادرات کشور بعد از محصولات شیمیایی  بیش ترین سهم صادرات در سبد صادراتی کشور را دارا هستند که نشان از اهمیت و بزرگی این بخش برای اقتصاد کشور است و به نظر می­رسد با شناخت بهتر مزیت­های این بخش بتوان از ظرفیت­های موجود در این صنعت جهت ارتقای صادرات استفاده بهینه­تر کرد.مواد و روش: بر این اساس و با توجه به اهمیت این زیربخش صنعت در اقتصاد ایران، این مطالعه به بررسی مزیت نسبی چهار کد کالایی پرورش درختان میوه و درختان دانه های آجیلی و محصولات گوشت، ماهی، میوه، سبزیجات، انواع روغن و چربی حیوانی و نباتی، نوشیدنی و محصولات ادویه ای، کاشت سبزیجات و محصولات خاص باغبانی و محصولات خزانه­ای با استفاده از روش هزینه فرصت منابع داخلی در بازه زمانی ۱۳۸۰ تا۱۳۹۶پرداخته است.نتایج: براساس نتایج پژوهش روی هم رفته، از ۱۳۸۰  تا ۱۳۹۰ مزیت نسبی این کالاها کاهش یافته است، اما از ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۶ روند حرکتی مزیت نسبی افزایشی بوده است. براساس نتایج تخمین مدل رگرسیونی قیمت جهانی محصولات و هزینه­های واسطه­ای و اولیه بیش ترین تاثیر را بر شاخص DRC داشته­اند. هم چنین، نرخ ارز و هزینه فرصت سرمایه تاثیرات معنی داری بر شاخص DRC داشته اند.بحث و نتیجه گیری: روی هم رفته، در طی بازه پژوهش سیاست­های آزاد سازی قیمت حامل های انرژی باعث بدتر شدن شاخص DRC شده است اما افزایش نرخ ارز باعث بهبود شاخص DRC شده است.

کلیدواژه ها:

مزیت نسبی ، شاخص هزینه فرصت منابع داخلی ، صنایع غذایی و آشامیدنی