جامعه شناسی زن، ازدواج و خانواده در قرآن کریم به منظور ارائه ی مدل خانواده ی قرآنی (مطالعه ی مفاهیم اجتماعی در قرآن کریم)

دف پژوهش حاضر، شناسایی مفاهیم اجتماعی قرآن کریم، با تاکید بر جامعه شناسی زن، خانواده و ازدواج به منظور ارائه­ی مدل خانواده­ی موفق قرآنی می­باشد.رویکرد پژوهش حاضر، از نوع آمیخته (کمی و کیفی) است. از نظر هدف، کاربردی، از نظر روش، توصیفی- تحلیلی و نظریه­ای مبنایی است.دامنه­ی پژوهش حاضر، آیات اجتماعی قرآن کریم با موضوع زن، ازدواج وخانواده است بر همین اساس، تعداد ۳۹۸ آیه انتخاب و ترجمه­ی آیات وارد نرم افزار اکسل گردید. تحلیل آیات با استفاده از کدگذاری باز و محوری انجام و مقوله­های محوری در سه موضوع خانواده، ازدواج و زن تعیین شد. جامعه آماری پژوهش شامل متخصصان علوم قرآنی و جامعه­شناسی است که به شیوه­ی گلوله برفی انتخاب شد. روایی پرسش­نامه توسط ۱۲ نفر از متخصصان علوم قرآنی و پایایی ابزار پژوهش با استفاده از آزمون آلفای کرنباخ مورد سنجش قرار گرفت و مقدار ۸۷/۰ حاصل شد. یافته های پژوهش نشان داد، از تحلیل آیات  قرآن کریم در موضوع مورد مطالعه ۳۰  مقوله­ی محوری، ۳۰۲ مفهوم و ۶۹۱ کد  حاصل شد که به ترتیب در بخش خانواده با ۱۳ مقوله­ی محوری ، ۷۸ مفهوم  و  ۳۰۰ کد، در بخش ازدواج ۸ مقوله محوری،  ۶۴ مفهوم  و ۱۱۱ کد و در بخش زنان با ۶ مقوله­ی محوری ،۱۶۰ مفهوم و ۲۸۰ کد  منتج گردید.  بیشترین کد حاصل شده  در بخش خانواده به­دست آمد که در اصل ارائه­ی مدل مفهومی پژوهش حاضر هم تاکید بر همین موضوع دارد. همچنین تحلیل آیات نشان داد که بیشترین آیات در موضوع زنان با  ۲۰۶ آیه ، در موضوع خانواده با  ۱۴۵ آیه و در موضوع ازدواج با ۴۷ آیه می باشد. رهاورد پژوهش حاضر پیوستگی آشکار و پنهان آیات قرآن کریم است که نشان دهنده­ی اهمیت نهاد خانواده در پیشرفت­های اجتماعی جوامع اسلامی است.

کلیدواژه ها:

قرآن کریم ، خانواده ، ازدواج ، زن ، مدل مفهومی