تاثیر سطوح مختلف آبیاری و مواد محرک رشد بر اجزاء عملکرد و پروتئین دانه لوبیا قرمز (.Phaseolus vulgaris L)

به منظور بررسی واکنش عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا قرمز به کاربرد محرک های رشد تحت سطوح مختلف آبیاری، آزمایشی به صورت طرح اسپلیت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در روستای پیرموسی شهرستان خوی طی سال ۱۴۰۰ اجرا شد. آبیاری به عنوان فاکتور اصلی در سه سطح آبیاری هر ۸، ۱۱ و ۱۴ روز یکبار و ترکیبات محرک رشد به عنوان فاکتور فرعی در ۵ سطح شامل مصرف اسید هیومیک همراه آب آبیاری، محلول پاشی آمینواسید، محرک ریشه زایی، پتاسیم و عدم کاربرد محرک های رشد (شاهد) بود. نتایج نشان داد که تنش خشکی در سطح آبیاری ۱۴ روز یکبار، باعث کاهش جذب عناصر ضروری گیاه همچون نیتروژن، پتاسیم و فسفر شد، همچنین باعث کاهش تعداد شاخه جانبی، تعداد دانه در غلاف، وزن صد دانه، شاخص برداشت و سطح برگ، عملکرد پروتئین و نهایتا عملکرد دانه لوبیا قرمز شد. کاربرد محرک های رشد هم در شرایط آبیاری نرمال و هم در شرایط تنش کم آبی در مقایسه با تیمار شاهد موجب افزایش صفات مورد بررسی شد. نتایج آزمایش بیانگر این موضوع بود که اثر تنش کم آبی در مرحله غلاف بندی و پر شدن دانه بر عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا قرمز بیشتر است و کاربرد محرک های رشد به خصوص اسید هیومیک در این مراحل با تعدیل اثر منفی تنش، عملکرد دانه بالایی نسبت به سایر محرک های رشد تولید نمود. بیشترین عملکرد دانه و عملکرد پروتئین دانه، در تیمار آبیاری هر ۸ روز یکبار و کاربرد اسید هیومیک به ترتیب به میزان ۳۰۷۶ و ۷۴۶ کیلوگرم در هکتار به دست آمد. به نظر می رسد در بهبود خصوصیات زراعی، کیفی و فیزیولوژیک لوبیا قرمز کاربرد اسید هیومیک ۹۵ درصد هم در شرایط آبیاری نرمال و هم در شرایط تنش می تواند موثر باشد.

کلیدواژه ها:

Drought stress ، Harvest index ، Humic acid ، Nitrogen percentage ، Leaf elements ، اسید هیومیک ، تنش خشکی ، درصد نیتروژن ، شاخص برداشت ، عناصر برگ