مقایسه اثربخشی درمان هیجان مدار و تمرین بدنی(یوگا) بر تجربه شرم و خودکارآمدی در زنان مبتلا به پرخوری

مقدمه: پرخوری به عنوان یک معضل بهداشتی شایع در جهان، با عوارض و پیامدهای منفی متعددی در حوزه سلامت همراه است. لذا هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی درمان هیجان مدار و تمرین بدنی(یوگا) بر تجربه شرم و خودکارآمدی در زنان مبتلا به پرخوری بود. روش کار: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش­آزمون، پس­آزمون با گروه کنترل همراه با مرحله پیگیری ۲ ماهه بود. جامعه آماری کلیه زنان مبتلا به اختلال پرخوری شهر تهران در سال ۱۴۰۱-۱۴۰۰ بودند. در مرحله اول تعداد ۶۰ نفر انتخاب و سپس به شیوه تصادفی ساده در ۲ گروه آزمایش(هر گروه ۲۰ نفر) و یک گروه کنترل(۲۰ نفر) جایگزین شدند. سپس زنان گروه ­های آزمایش تحت درمان هیجان و تمرین بدنی قرار گرفتند؛ اما گروه کنترل هیچ گونه مداخلهای دریافت نکرد و در لیست انتظار باقی ماند. از مقیاس شدت پرخوری گومالی، مقیاس شرم درونی کوک، مقیاس شرم بیرونی گاس و پرسشنامه خودکارآمدی سبک زندگی موثر بر وزن کلارک به منظور گردآوری اطلاعات استفاده شد. تحلیل داده­ها از طریق نرمافزار SPSS نسخه ۲۴ با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه­گیری مکرر انجام شد. یافته­ ها: نتایج نشان داد هر دو مداخله مذکور تاثیر معناداری بر بهبود تجربه شرم درونی داشته است(۰۵/۰>P). اما مداخلات درمانی بر بهبود تجربه شرم بیرونی و خودکارآمدی معنادار نبود. افزون بر این نتایج آزمون تعقیبی بن فرونی نشان داد که درمان هیجان­ مدار تاثیر بیشتری بر تجربه شرم درونی داشته است(۰۵/۰>P). نتیجه­ گیری: نتایج نشان داد که درمان هیجان محور در بهبود تجربه شرم درونی زنان مبتلا به پرخوری موثر است و این نتایج در پیگیری نیز حفظ شده بودند. بنابراین پیشنهاد می شود که در درمان اختلال پرخوری رویکردهای درمانی که بر تنظیم هیجان تاکید می کنند، می توانند موثر واقع شوند و نتایج پایدار بمانند.

کلیدواژه ها:

emotion-focused therapy ، physical exercise (yoga) ، internal shame ، external shame ، self-efficacy ، binge eating. ، درمان هیجان مدار ، تمرین بدنی(یوگا) ، تجربه شرم درونی ، تجربه شرم بیرونی ، خودکارآمدی ، پرخوری.