بررسی تغییرات فضایی- زمانی میانگین ذوب برف فصول سرد در منطقه شمال غرب ایران
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 104
فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_CCR-4-16_003
تاریخ نمایه سازی: 14 بهمن 1402
چکیده مقاله:
بررسی تغییرات زمانی و مکانی ذوب برف دارای اهمیت زیادی در زمینه های مختلف از جمله مدیریت منابع آب دارد. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی تغییرات زمانی و مکانی و نیز خودهمبستگی فضایی میزان ذوب برف شمال غرب ایران برای ماههای فصول سرد انجام شده است. برای این منظور، دادههای ذوب برف از مرکز اروپایی پیشبینی میان مدت هوا (ECMWF)، نسخه (ERA۵) با قدرت تفکیک مکانی ۲۵/۰×۲۵/۰ درجه طی دوره آماری ۱۹۸۲ تا ۲۰۲۲ دریافت و سپس به چهار دوره ده ساله تقسیم گردید. جهت تحلیل تغییرات خودهمبستگی فضایی، از شاخص های موران جهانی و تحلیل لکههای داغ (گتیس- آرد جی) در سطح معنیداری ۹۰، ۹۵ و ۹۹ درصد استفاده گردید. هم چنین به منظور تعیین اثر دما بر میزان ذوب برف، روند تغییرات میانگین حداقل دمای ماهانه تعداد ۲۰ ایستگاه سینوپتیک منطقه شمال غرب مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان داد که در منطقه مورد مطالعه ذوب برف دارای خودهمبستگی فضایی و الگوی خوشهای شدید میباشد. طی دهه اول تا پایان دهه چهارم، میزان ذوب برف در ماههای اکتبر، نوامبر و دسامبر بین تقریبا صفر تا ۲۷/۵ میلیمتر در روز بوده، که در ماه دسامبر همراه با ناهنجاری منفی حداقل دما، از پهنه (تعداد پیکسل) و مقدار ذوب برف شمال غرب کاسته شده است. نتایج حاصل از تحلیل میزان تغییرات ذوب برف در ماههای فصل زمستان نیز نشان داد که در این فصل هم مقدار و هم پهنه ذوب برف در طی دوره مورد مطالعه افزایش پیدا کرده است. بدین صورت که دامنهی تغییرات آستانهی ذوب برف در ماههای ژانویه، فوریه و مارس بین ۹۵/۰ تا ۲۷/۱۹ میلیمتر در روز از دهه اول تا پایان دهه چهارم افزایش پیدا کرده است. در بین ماههای فصل زمستان، ماه فوریه با ناهنجاری شدید مثبت حداقل دما (با روند افزایشی معنیدار حداقل دما) همراه بوده، و بر این اساس به پهنه (تعداد پیکسل) و مقدار ذوب برف شمال غرب افزوده شده است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
زهرا حیدری منفرد
دانشجوی دکتری آب و هواشناسی دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
سیدحسین میرموسوی
دانشیار و عضو هیات علمی دانشگاه زنجان
حسین عساکره
استاد و عضو هیات علمی دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
کوهزاد رئیس پور
استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه زنجان، زنجان، ایران