مروری برتئوری های روانشناسی در تحقیقات حسابداری مدیریت

نوشتار حاضر مقدمهای در زمینه تئوریهای روانشناسی سودمند در تحقیقات حسابداری مدیریت با هدف شناسایی و کاربرد آنها است. اگرچه از تئوریهای سایر علوم اجتماعی برای تشریح و پیشبینی رفتار در تحقیقات حسابداری مدیریت استفاده میشود، لیکن علم روانشناسی از آنها متفاوت است و بهجای پدیدههای سازمانی و عینی، روی پدیدههای ذهنی فرد تمرکز دارد. این تحقیق یک تحقیق کیفی است و مبتنی بر مطالعات نظری مرتبط با موضوع است که با شناسایی و تلخیص ادبیات مرتبط با تحقیقات روانشناسی و کاربرد آنها در حسابداری مدیریت جمعبندی میگردد. بر اساس این تحقیق، تئوریهای روانشناسی در حسابداری مدیریت در غالب اثرات انگیزشی و اثرات اطالعاتی گروه بندی شده است. در ادبیات اثرات انگیزشی اثرات نقاط مرجع، تناقضات داخلی یا ناسازگاری بین بازنمایی ذهنی و رفتار در غالب تئوریهای هدفگذاری، سطح آرمانی، عدالت سازمانی، چشم انداز، ناهنجاری شناختی، اسناد و شناخت محیط، مطرح و تحلیل گردیده است. از بعد اطالعاتی نیز به تاثیرات ارائه اطلاعات بر تصمیم گیری، قضاوتها، نحوه جستجو و پردازش با منطق محدود و همچنین بازنمایی ذهنی اشخاص از محیط و سازمان پرداخته که در چارچوب تئوریهای روانشناسی اجتماعی و شناختی بیان گردیده است. نتایج حاکی از آن است که نظریه های روانشناسی با تمرکز و شناخت عمیق تر پدیده های ذهنی افراد، بجای پدیدههای عینی سازمانی میتواند برای تشریح و تحلیل علت و اثرات روشهای حسابداری مدیریت مورد استفاده قرار گیرد و نیز اثر نوع خاصی از روش حسابداری مدیریت روی رفتار افراد صرفا به چگونگی اهداف رسمی و عینی برای عمل و عواملی که بر رفاه افراد تاثیر میگذارد بستگی نداشته، بلکه چگونگی درک افراد از روشهای عملی و اینکه چگونه آن توجه، شناخت و یا انگیزه افراد را تحریک میکند، بر آن موثر است. در نتیجه به طور فزاینده ای آشکار می شود که تئوریهای چند گانه روانشناسی ارتباط بالقوه ای با هر کدام از روشهای حسابداری مدیریت دارند.

کلیدواژه ها:

تئوری ، تئوری های روانشناسی ، حسابداری مدیریت