طراحی و آزمون مدل ساختاری اعتیاد به بازی های آنلاین بر اساس سیستم های مغزی رفتاری و باورهای فراشناختی

سابقه و هدف: اعتیاد به بازی های آنلاین بر سلامت جسمی و روانی نوجوانان تاثیر منفی می گذارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی گر باورهای فراشناختی در رابطه ی سیستم های مغزی رفتاری با اعتیاد به بازی های آنلاین انجام شد. مواد و روش ها: این پژوهش از نوع توصیفی و هم بستگی است. جامعه ی آماری شامل تمام دانش آموزان (نوجوانان) دختر و پسر دوره ی اول متوسطه ی منطقه ی آموزش و پرورش بستک هرمزگان بود که در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ به تحصیل اشتغال داشتند. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای، تعداد ۳۵۰ نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند و به پرسش نامه های سیستم های بازداری/فعال ساز رفتاری، مقیاس فراشناخت بازی های آنلاین و اعتیاد به بازی های آنلاین پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از مدل سازی ساختاری استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که سیستم های فعال ساز رفتاری و سیستم های بازداری رفتاری به ترتیب، با مقدار ضریب ۰/۴۱ و ۰/۳۲، به صورت مستقیم، با اعتیاد به بازی های آنلاین ارتباط معناداری دارند (۰/۰۰۱< P). همچنین، سیستم های فعال ساز رفتاری و سیستم های بازداری رفتاری به ترتیب، با مقدار ضریب ۰/۱۸ و ۰/۱۳ و میانجی گری باورهای فراشناختی به صورت غیرمستقیم، با اعتیاد به بازی های آنلاین ارتباط معناداری دارند (۰/۰۰۱< P). نتیجه گیری: درمانگران و متخصصان به منظور کاهش اعتیاد به بازی های آنلاین باید از یک سو، سیستم های مغزی رفتاری افراد را بررسی و ارزیابی کنند و از سوی دیگر، ضمن چالش های شناختی و گذشته نگر، به دنبال کاهش مکانیسم باورهای فراشناختی ناسازگار باشند.

کلیدواژه ها:

Addiction to online games ، Behavioral brain systems ، First-year high school students ، Metacognitive beliefs ، اعتیاد به بازی های آنلاین ، باورهای فراشناختی ، دانش آموزان دوره ی اول متوسطه ، سیستم های مغزی رفتاری