برنامه ریزی همکارانه، مدیریت گذار و تفکر طراحی؛ ارزیابی سه رویکرد مشارکتی برنامه ریزی شهری

چالش های پیش روی محققان و متخصصان برنامه ریزی، به طور فزایندهای برای پیش بینی، مدلسازی و کنترل، پیچیده ودشوار می باشند. در همین حال، رویکردهای مشارکتی برای برنامه ریزی میبایست در الزامات قانونی، انتظارات جامعه و اهدافهنجاری مبتنی بر دموکراسی و مشارکت قرار گیرند. در این زمینه، نیاز به ایجاد فرآیندهای برنامه ریزی وجود دارد که پاسخگو،سازگار و مشارکتی هستند. بااین وجود، برنامه ریزی شهری اغلب به دلیل بازتولید نابرابری های موجود و پیروی از روندهای پیشین،موردانتقاد قرار می گیرد. در این مقاله سه رویکرد برای تصمیم گیری و برنامه ریزی مشارکتی ارائه شده است؛ برنامه ریزی همکارانه(مبتنی بر همکاری)، سنت برنامه ریزی شناخته شده ای که تحت تاثیر مفاهیم گفتمان ایده آل هابرماسی می باشد. مدیریت گذار، کهبرگرفته از ادبیات انتقال پایداری بوده و درنهایت تفکر طراحی که برگرفته از رشته های طراحی است. این رویکردها تمرکز خود رابر مشارکت ذینفعان و تصمیم گیری در موقعیت های پیچیده نشان می دهند، اما هریک با روشها، مبانی نظری، اولویت ها، اهدافو گرایش های متفاوت نسبت به یکدیگر مشخص می گردند. برنامه ریزی همکارانه بیشترین تمرکز را روی قدرت و نمایندگی حفظمیکند، مدیریت گذار تمرکز هنجاری آگاهانه ای از پیچیدگی را در آینده سازی پایدار فراهم مینماید و تفکر طراحی از ابزارهاییکه برای آزمایش و اجرای تغییر طراحی شده اند، مجموعه ای متمرکز بر راه حل ها را مهیا می سازد. در این مقاله، هر سه رویکردمذکور بررسی شده و در مورد مفاهیم عملی و بینشهای نظری هریک بحث می شود.

کلیدواژه ها:

برنامه ریزی همکارانه ، مدیریت گذار ، تفکر طراحی ، رویکردهای مشارکتی