بررسی و نقد اختلاف اشاعره با معتزله قدیم و جدید و امامیه در رابطه با حسن و قبح عقلی و ثمره ی اصولی آن

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 66

فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JJFIGHL-54-2_003

تاریخ نمایه سازی: 28 دی 1402

چکیده مقاله:

موضوع تحقیق در این نوشتار این است که آیا عقل می تواند مستقلا بدون استعانت از شرع، حسن و قبح اعمال را تشخیص دهد به این گونه که مناط تکلیف قرار گیرد؟ متقدمین اشاعره بر این باورند که عقل در شناخت احکام نیازمند تعالیم انبیا می باشد و مرجع حسن و قبح صرفا شرعی است. اما از نظر معتزله نخستین حجت در درک حسن و قبح، عقل است.از نظر امامیه حسن و قبح عقلی است. اما عقل، بی نیاز از شرع نمی باشد. نو معتزلیان در اوایل قرن بیستم در صدد برآمدند تا با اتکای به عقل و تفسیری نو از مفاهیم قرآنی، اسلام را هماهنگ با مولفه های مدرنیته نشان دهند. در این مقاله تلاش شده تا تبیین شود که عقل اولا: در تعیین حسن و قبح اعمال نمی تواند از شرع بی نیاز باشد. ثانیا: در صورت بروز تعارض، نص شارع مقدم می باشد.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

امیر صادق تبریزی

دانشجوی دکتری فقه شافعی دانشگاه تهران

جلال جلالی زاده

استادیار گروه فقه شافعی دانشگاه تهران

مصطفی ذوالفقار طلب

استادیار گروه فقه شافعی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • . آمدی، علی بن محمد ( ۱۴۱۲ق). الاحکام فی اصول ...
  • . ابوزهره، محمد،(۱۳۷۷ق). اصول الفقه، قاهره، دار الفکر العربی ...
  • . احمد امین، (۲۰۱۲م). ضحی الاسلام، قاهره، موسسه هنداوی ...
  • . جوینی، ابوالمعالی عبدالملک بن عبدالله بن یوسف،( ؟ ). ...
  • . حلی،حسن بن یوسف،(۱۴۰۷ق). کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، ...
  • . خامنه ای،سید علی،(۱۳۸۵ش). شعاعی از نیر اعظم، چاپ اول، ...
  • . خرمدل، مصطفی،(۱۳۷۴ش). تفسیر نور، چاپ دوم، تهران، نشر احسان ...
  • . خطاف،حسن،(۲۱۰۵م). ماهیه العقل الاعتزالی،نشریه دانشگاه ارتوکلو ماردین، ص۱۱۵-۱۴۶،[۹]. داغستانی، ...
  • . زرکشی، بدرالدین محمد بن بهادر، (؟). البحر المحیط فی ...
  • . سبحانی، جعفر، (؟). العقیده الاسلامیه علی ضوء المدرسه اهل ...
  • . شهرستانی، عبدالکریم، (۱۹۶۸م). الملل و النحل، تحقیق: عبدالعزیز محمد ...
  • . شهلوب، فواد بن عبدالله العزیز،( ؟ ). المشابهه بین ...
  • . ضویحی، علی بن سعد بن صالح،(۱۴۲۷ق). العقل عند الاصولیین، ...
  • . طباطبایی، محمدحسین، (؟). الشیعه فی الاسلام، مترجم:جعفر بهاءالدین، چاپ ...
  • . طباطبایی، محمدحسین، (؟). تفسیر المیزان، مترجم: سیدمحمدباقر موسوی. ایران، ...
  • . عروسی، محمدعبدالقادر، (؟). المسائل المشترکه بین اصول الفقه و ...
  • . غروی، سعیده، (۱۳۸۷ش). معرفی معتزلیان معاصر، مجله شکوه النور، ...
  • . غزالی، ابوحامد محمد بن محمد، (۱۴۰۰ق). المنخول من تعلیقات ...
  • . غزالی، ابوحامد محمد بن محمد، (۱۴۲۳ق). الاقتصاد فی الاعتقاد، ...
  • . فاخوری،حنا و خلیل الجر، (۱۳۵۴ش). تاریخ فلسفه در جهان ...
  • . قاضی عبدالجبار،ابن احمد همدانی، (۱۴۱۶ق). شرح الاصول الخمسه، تحقیق: ...
  • . قاضی، عبدالجبار بن احمد همدانی، (۱۳۸۵ق). المغنی، قاهره، الدار ...
  • . قاضی،عبدالجبار بن احمد همدانی، (؟). المحیط بالتکلیف، تحقیق: عمر ...
  • . گرجی، ابوالقاسم، (۱۳۶۹ش). مقالات حقوقی، انتشارات دانشگاه تهران ...
  • . گلی، جواد، و یوسفیان، حسن، (۱۳۸۹ش). جریان شناسی نو ...
  • . مانع، ابن حامد الجهنی و...،(۱۴۲۶ق). الموسوعه المیسره فی الادیان ...
  • . محمدی، ابوالحسن، (۱۳۷۰ش). مبانی استنباط حقوق اسلامی، انتشارات دانشگاه ...
  • . مسالتی، عبدالحمید، (۲۰۱۸م). النص بین القراءه الحرفیه و القراءه ...
  • . معروف الحسنی، هاشم، (۱۳۹۴ش). شیعه در برابر معتزله و ...
  • . منصورزاده، محمدباقر، و زهرا مسعود، (۱۳۹۶ش). بررسی مبانی اندیشه ...
  • . یاسر احمد، عبدالله، و صفوان، تاج الدین علی، (۱۴۳۴ق) ...
  • نمایش کامل مراجع