درنگی در مستندات فقهی ماده ۱۳۶ قانون مجازات اسلامی

ماده ۱۳۶ قانون مجازات اسلامی، مقرر نموده است: «هرگاه، کسی سه بار مرتکب یک نوع جرم موجب حد شود و هر بار حد آن جرم بر او جاری گردد، حد وی در مرتبه چهارم اعدام است»؛ اما در مجامع روایی شیعه، روایتی از امام هفتم (ع) معروف به «خبر یونس» آمده است که امام ­فرموده است: «اصحاب الکبائر یقتلون فی الثالثه». مضمون این خبر که مبین «قاعده­ای عام» و «کبرایی کلی» است، در تنافی با مدلول ماده فوق می­باشد. در این نوشتار، ابتدا بر اساس ملاکات معتبر در دانش رجال، سند روایت بررسی و حجیت آن اثبات شده، سپس مستندات احتمالی مربوط به عناوین مجرمانه­ موضوع ماده فوق، با ضوابط اجتهادی ارزیابی شده است. در نهایت می­توان نتیجه گرفت: اطلاق ماده مذکور، فاقد وجاهت فقهی است و تنها دو عنوان «زنا» و «سرقت» بواسطه وجود دلیل خاص، از تحت عموم روایت یونس خارج و مصداق موضوع ماده ۱۳۶ قانون مجازات اسلامی می­باشند.

کلیدواژه ها:

اصحاب کبائر ، تکرار جرم ، حدود ، صحیحه یونس بن عبد الرحمن ، قتل ، ماده ۱۳۶ قانون مجازات اسلامی