بررسی مقاومت به شوری در نهال چهار گونه درختی مناسب جنگل داری شهری

کشت گونه های مقاوم گیاهی یکی از کم هزینه ترین روشهای مقابله با مشکل شوری آب و خاک در مناطق شهری است. پژوهش حاضر واکنش چهار گونه از متداولترین درختان شهری شامل اقاقیای چتری (Robinia pseudoacacia var. umbraculifera)، سرو خمره ای (Thuja orientalis)،افرای سیاه (Acer negundo) و زبان گنجشک (Fraxinus angustifolia) را پس از کشت در محیط های شور، مورد مطالعه قرار داده است. نهالهای این چهار گونه طی یک آزمایش گلدانی- گلخانه ای با محلول های مختلف نمک طعام در پنج سطح شوری صفر، ۴۰، ۸۰، ۱۲۰ و ۱۶۰ میلی مول در لیتر (م.م.ل) به مدت سه ماه از طول دوره رشدشان آبیاری شدند و مشخصه های مختلف رشدی و فیزیولوژیک آنها اندازه گیری شد. نتایج تفاوتی را در افزایش رشد قطری و وزن ساقه در گونه اقاقیای چتری نشان نداد، در حالی که هر دوی این مشخصه ها در زبان گنجشک و سرو خمره ای از شوری ۴۰ م.م.ل و بیشتر کاهش یافتند. در افرای سیاه نیز رشد قطری از شوری ۱۲۰ م.م.ل و افزایش وزن ساقه از شوری ۴۰ م.م.ل کاهش نشان دادند. برخلاف سه گونه دیگر، با افزایش شوری تنها در برگهای اقاقیای چتری میزان سدیم تغییر نکرد، در حالی که افزایش مقدار پتاسیم تنها در برگهای اقاقیای چتری از شوری ۱۶۰ م.م.ل مشاهده شد. برخی از نتایج نیز در گونه های مختلف، متفاوت بود، به طوری که مثلا با وجود ارتفاع بیشتر نهالهای افرای سیاه و سرو خمره ای، با افزایش شوری، کاهش رشد طولی در این گونه ها اتفاق افتاد. نسبت سدیم به پتاسیم نیز تنها برای دو گونه زبان گنجشک و سرو خمره ای افزایش یافت و با افزایش شوری (از ۸۰ م.م.ل)، میزان کلسیم تنها در برگهای افرای سیاه افزایش یافت، ولی میزان منیزیم در برگهای هیچ گونه ای تغییر نکرد. در تمام گونه های پهن برگ با افزایش شوری بر میزان زرد شدن برگها افزوده شد.

کلیدواژه ها:

Salinity resistance ، urban forestry ، Acer negundo ، Fraxinus angustifolia ، Robinia pseudoacacia ، Thuja orientalis