ارائه راهکارهای مدیریتی مقابله با آتش سوزی با استفاده از سامانه پشتیبانی تصمیم گیری در جنگل های زاگرس شمالی (مطالعه موردی جنگل های حوزه شهرستان مریوان)

یکی از مهمترین عوامل تهدیدکننده جنگل­های زاگرس، آتش­سوزی­های عمدی و غیرعمدی است که در چند سال اخیر منجر به تخریب بخش وسیعی از این جنگل­ها شده است. مطالعه و ارائه تدابیر مدیریتی می­تواند نقش کنترل کننده­ای را برای مقابله با این بحران ایفا کند. بدین منظور مطالعه حاضر به منظور شناسایی و ارزیابی مهمترین فاکتورهای تاثیر­گذار بر روش­های مهار آتش­سوزی در جنگل­های مریوان با روش تجزیه و تحلیل سوات (SWOT) طراحی شد. با توجه به متفاوت بودن راهبردهای مدیریتی در مهار آتش­سوزی، این راهکارها به دو دسته مدیریت بحران و مدیریت خطر تفکیک شدند. شناسایی و تعیین معیارهای موثر با استفاده از روش پرسشنامه باز و شناسایی ذینفعان دخیل در این امر با استفاده از تحلیل دست­اندرکاران انجام شد و در نهایت ارزش معیارهای موثر بر این فرایند از طریق فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) کمی گردید. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که معیار اشتغال­زایی و درآمد با وزن نهایی ۱۰۶/۰ و دسترسی به هنگام با وزن نهایی ۰۶۹/۰ و کارایی با وزن نهایی ۰۶۸/۰ به عنوان مهمترین عوامل تاثیر­گذار بر راهکارهای مدیریت بحران و معیار جلوگیری از گسترش آتش در جنگل با وزن نهایی ۱۲۳/۰، سرعت عمل با وزن نهایی ۱۲۰/۰ و امکان ایجاد اشتغال با وزن نهایی ۱۱۸/۰ به عنوان مهمترین راهکارهای مدیریت خطر در منطقه تشخیص داده شد. در این راستا بازسازی و بهبود روحیه­ جوامع محلی نسبت به محیط پیرامون خود، فرهنگ­سازی در بین روستاییان، زمینه­سازی ایجاد عزم ملی در حفاظت از منابع ملی و دوری از مدیریت فقط دولتی در مدیریت و کنترل بهتر و علمی­تر آتش­سوزی در جنگل در این مناطق پیشنهاد می­گردد.

کلیدواژه ها:

تحلیل سوات ، تحلیل سلسله مراتبی ، مهار آتش ، مدیریت خطر ، مدیریت بحران ، پرسشنامه