تحلیل اثر پراکنش مکانی کپه ای درختان بنه (Pistacia atlantica Desf) بر ویژگی های زیست سنجی آن ها با استفاده از تابع همبستگی نشان دار در جنگل تحقیقاتی بنه استان فارس

تحلیل پراکنش مکانی درختان در مناطق خشک و نیمه ­خشک اطلاعات ارزشمندی در مورد برهمکنش آن ها و چگونگی تاثیرشان بر یکدیگر ارایه می کند. این پژوهش با هدف بررسی نحوه تاثیرپذیری ویژگی­ های زیست­ سنجی درختان بنه (Pistacia atlantica Desf.) از پراکنش مکانی کپه­ ای آن ها در ناحیه رویشی زاگرس انجام شد. بخشی از جنگل تحقیقاتی بنه در استان فارس انتخاب شد و علاوه بر ثبت موقعیت مکانی درختان با قطر برابر سینه بیشتر از ۲/۵ سانتی متر؛ قطر برابر سینه، ارتفاع و مساحت تاج هر درخت اندازه­ گیری شد. درختان بنه با قطر برابر سینه بیشتر از ۱۰ سانتی متر به عنوان درختان بالغ و کمتر از ۱۰ سانتی متر به عنوان نهال طبقه بندی شدند. برای دستیابی به اهداف مطالعه، از واریوگرام نشان­دار و تابع همبستگی نشان­دار تک­متغیره (به ترتیب γ(r) و kmm(r)) و دومتغیره (به ترتیب γm۱m۲(r) و km۱m۲(r)) استفاده شد. مقایسه توزیع مکانی درختان بنه با فرآیند پواسون همگن نشان داد که توزیع مشاهده شده درختان دارای ناهمگنی مکانی معنی­ دار (در سطح خطای ۰/۰۵) بود. این ناهمگنی ناشی از شرایط نامطلوب رویشگاهی منطقه مطالعاتی بود. نتایج شکل تک­متغیره و دومتغیره γ(r) و تابع kmm نشان داد که قطر برابر سینه، ارتفاع و مساحت تاج درختان بنه که تا فاصله سه متری از یکدیگر قرار گرفته بودند، کمتر از میانگین کل بود. همچنین، نتایج نشان داد که ویژگی­ های زیست­ سنجی مورد مطالعه در نهال­ های بنه که درخت بالغ بنه تا فاصله سه متری آن ها قرار داشته، کمتر از میانگین کل بود. به طور کلی، نتیجه­ گیری شد که تجمع درختان بنه در کنار یکدیگر به دلیل ناهمگنی شرایط رویشگاهی بر ویژگی­های زیست­ سنجی آن ها تاثیر منفی گذاشته و مانع افزایش آن ها شده بود.

کلیدواژه ها:

برهمکنش ، توزیع مکانی ، زاگرس ، واریوگرام