نقد نظام ارزشیابی دانش آموزان

نهاد آموزش و پرورش، مسئولیت تعلیم و تربیت افراد جامعه را به عهده دارد و در این راستا بخش مهمی از بودجه عمومی را هزینه می کند. با این وجود، مشخص نیست که از این منابع مالی و مادی تا چه اندازه در مسیر تحقق هدفهای آموزشی بهره می گیرد و وظایف خود را به نحو مطلوب انجام میدهد. هدف اساسی خرده نظام ارزشیابی پیشرفت تحصیلی (امتحانات) از آغاز تا کنون بر اساس ساختار تشکیلات، آئین نامه ها، شرح وظایف و عملکرد واقعی، جمع آوری اطلاعات از عملکرد تحصیلی دانش آموزان برای تصمیم گیری درباره ارتقاء آنها به پایه بالاتر یا دوره دیگر بوده است. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی سیاست گذاری نقد نظام ارزشیابی در دانش آموزان می باشد. نظام ارزشیابی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در کشور ما به طور رسمی با تصویب اولین نظامنامه امتحانات مدارس در نظام آموزش و پرورش کشور شکل گرفت. بررسی آیین نامه ها و شرح وظایف تشکیلات مرتبط با این خرده نظام نشان می دهد که سیاستگذاران و تصمیم گیرندگان نظام آموزشی کشور همانند ارزشیابی از عملکرد تحصیلی دانش آموزان به ارزشیابی از نظام آموزشی کشورها توجه داشته اند ولی حتی هنگامی که ارزشیابی مستمر به طور رسمی وارد دستور کار امتحانات داخلی مدارس شد، باز هم ارزشیابی پایانی و امتحان کتبی پایان سال یا ترم، ارزش و اعتبار خود را از دست نداد. تغییر در ساختار و برنامه های نظام آموزشی، توجه به ارزشیابی آموزشی را کمرنگ تر و نقش ارزشیابی پیشرفت تحصیلی را برجسته تر کرده است. پاسخگویی به سوال هایی مانند این که: مدرسه چه می کند و محصول آن چیست؟ تنها از طریق سنجش جامع، معتبر و دقیق «دانش آموزان چه می دانند و چه میتوانند انجام دهند«، تحقق می یابد. عملی که در شرایط فعلی انجام نمیشود و شاید بتوان گفت با این شرایط انجام شدنی هم نیست. برای ارزشیابی از نظام آموزشی باید تمامی عوامل موثر در رسیدن یا نرسیدن نظام به هدف های آموزشی (مانند: معلم، برنامه درسی و یا به طور کلی فرصت های آموزشی) بررسی شوند.