تغییرات فصلی شاخص های کیفی و تنوع زیستی با استفاده از بزرگ بی مهرگان کفزی در رودخانه گشت رودخان استان گیلان

رودخانه گشت رودخان از رودخانه های حوضه ی آبریز غرب استان گیلان است. نمونه برداری از بزرگ بی مهرگان کفزی به صورت ماهانه طی ۸ ماه از پاییز ۱۳۹۸ تا بهار ۱۳۹۹و در پنج ایستگاه با استفاده از نمونه بردار سوربر (Surber) با ابعاد cm۳۰/۵×۳۰/۵ و چشمه تور ۳۶۰ میکرون انجام شد. فاکتورهای فیزیکوشیمیایی آب از قبیل pH، هدایت الکتریکی، کل مواد جامد محلول، اکسیژن محلول، دما و شوری مورد سنجش قرار گرفت که در فصول مختلف اختلاف معنی داری نشان دادند (p<۰.۰۵). در این مطالعه، شاخص های تنوع سیمپسون و شانون، غنای مارگالف، EPT/Chir ,EPT و شاخص های کیفی هیلسنهوف، BMWP و شاخص WQI محاسبه گردید. تعداد ۱۰۱۷ بی مهره کفزی طی مدت نمونه برداری از ایستگاه های مختلف جمع آوری، جداسازی و شناسایی شدند که متعلق به ۱ شاخه، ۱ رده، ۴ راسته، ۱۹ خانواده و ۲۲ جنس بودند. بیشترین میزان شاخص های EPT و EPT/Chir در فصل بهار و کمترین میزان آن ها در فصل زمستان بود. همچنین بیشترین مقادیر شاخص های تنوع شانون و غنای گونه ای مارگالف در فصل پاییز و کمترین مقدار در فصل بهار مشاهده شد. در کل دوره مورد مطالعه، وضعیت کیفی آب براساس شاخص زیستی هیلسنهوف، در وضعیت مناسب تا عالی طبقه بندی شد. همچنین وضعیت کیفی آب براساس شاخص های BMWP و WQI به ترتیب تمیز و متوسط ارزیابی گردید. با توجه به محدوده مورد بررسی در رودخانه گشت رودخان که در منطقه جنگلی با بستر قلوه سنگی و تخته سنگی واقع شده تفاوت چندانی از نظر بسیاری از شاخص های مورد بررسی مشاهده نشد.

کلیدواژه ها:

Macrobenthic invertebrates ، Gashtrudkhan River ، quality and biolotic indices ، بی مهرگان کفزی ، رودخانه گشت رودخان ، شاخص های کیفی و زیستی