آنالیز جمعیت مجازی (VPA)، تعیین الگوی بازگشت شیلاتی و آنالیز گروه های همزاد خرچنگ شناگر آبی Portunus segnis (Forskal, ۱۷۷۵) در آبهای ساحلی خلیج فارس و دریای عمان (استان هرمزگان)

این پژوهش در آبهای منطقه سیریک تا اطراف بندرعباس و قشم و از اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۹ تا مهرماه ۱۳۹۰ صورت گرفت. نمونه برداری به صورت ماهانه و با تور ترال کف ویژه میگو صورت گرفت. در این تحقیق مشخص گردید ضریب تلاش صیادی در نقطه بیشینه تولید پایدار، برابر ۱/۱ می باشد. در این سطح میزان محصول (MSY) به ۲/۳۰۲ تن، میزان توده زنده بقاء یافته در دامنه زمانی محاسباتی به ۶/۱۳۱ تن و میزان ارزش اقتصادی حاصل از صید خرچنگ شناگر آبی به ۳/۶۲۵ دلار می رسد. کاهش ۲۰ % میزان تلاش صیادی منجر به تولید محصول کم تر اما با میزان بهینه صرفه اقتصادی (MEY) معادل با ۱/۶۳۳ دلار خواهد بود. بررسی الگوی Recruitment نسبی این گونه خرچنگ نشان داد که در استان هرمزگان بیشترین درصد با قابلیت صید در مهرماه وجود دارد و سن احیاء و یا بازگشت شیلاتی تقریبا ۵/۰ سال (۶ ماه) با عرض کاراپاس ۹۱ و ۱۱۰ میلیمتر به ترتیب برای جنس های ماده و نر خرچنگ شناگر آبی تخمین زده شد. بر اساس نتایج حاصل از آنالیز گروه های همزاد به روش باتاچاریا، حداقل سه گروه سنی در تمامی فصول سال های ۹۱ -۱۳۸۹ و برای هر دو جنس نر و ماده خرچنگ شناگر آبی تشخیص و جداسازی شد. همچنین این گروه ها در برخی ماه ها به ویژه در جنس ماده خرچنگ، درجاتی از هم پوشانی را نشان دادند.

کلیدواژه ها:

Bhattacharya ، MSY ، Persian Gulf ، Portunus segnis ، Recruitment ، VPA ، تولید پایدار ، مدل تامپسون و بل ، باتاچاریا ، خلیج فارس