پهنه بندی زمانی و مکانی خطر سیل خیزی در حوضه آبریز کرگانرود با استفاده از مدل AWBM و روش Fuzzy-ANP

ارزیابی پتانسیل سیل خیزی حوضه های آبریز مختلف از اقدامات مهم در زمینه کاهش خسارت های ناشی از سیل بشمار می رود. حوضه آبریز کرگان رود به عنوان یکی از حوضه های سیل خیز استان گیلان، در سال های اخیر همواره خسارت های فراوانی را به ساکنین منطقه تحمیل کرده است. از همین رو تحقیق جاری به دلیل خلاء مطالعاتی در این حوضه، اقدام به پهنه بندی خطر وقوع سیل نموده و به همین منظور از مدل AWBM و روش Fuzzy-ANP استفاده شده است که مقادیر به دست آمده از مدل سازی AWBM، روند رواناب را از لحاظ زمانی در سال های ۲۰۱۱، ۲۰۱۴، ۲۰۱۷ و اواخر ۲۰۱۸ صعودی برآورد نموده و با سیل های سال ۹۰، ۹۳، ۹۶ و ۹۷ برابری می کند. در پهنه بندی مکانی خطر وقوع سیل از ۱۰ فاکتور موثر شامل: بارش، دما، فاصله از رودخانه، شیب، جهت شیب، ارتفاع، کاربری اراضی، پوشش گیاهی، زمین شناسی و خاک استفاده شد. در تحلیل نتایج بیش ترین خطر سیل خیزی در نواحی جنوبی و خروجی حوضه به دریای خزر برآورد شده که سکونت در حریم رودخانه، عدم توجه به آبخیزداری، تخریب جنگل و مراتع و تغییر کاربری اراضی از جمله مهم ترین عوامل موثر در این مسئله به­شمار می آیند. در مجموع ۹۰/۳ درصد از مساحت حوضه دارای بیش ترین خطر وقوع سیل از نظر مکانی محاسبه شده است.

کلیدواژه ها:

پهنه بندی زمانی و مکانی ، روش Fuzzy-ANP ، سیل خیزی ، مدل AWBM