کاربست رهیافت هستی شناسی در تربیت توحیدی از منظر قران کریم

بر اساس آموزه های قرآن کریم که موثق ترین منبع شناخت خداوند سبحان است، توحید اساس و مبنای حیات واقعی انسان است و شرک که نقطه مقابل آن می باشد، بزرگترین ظلم و گناه نابخشودنی تلقی می شود. هستی شناسی توحیدی که از میراث آموزه های وحیانی بهره می برد رقیب و بدیلی کارآمد، در برابر هستی شناسی های پوزیتیویستی، مادی گرایانه و نیهیلیسمی است. این نوع از هستی شناسی ها از آن جا که حقیقت عالم صغیر و کبیر را به افق طبیعت و عالم مادی تنزل داده اند، هرگز قادر نیستند و نمی توانند از تربیت انسان سخن بگویند؛ بلکه تربیت انسان موحد، در صورتی که بر بنیاد هستی شناختی توحیدی استوار گردد، آدمی، حی متاله ای خواهد بود که صورت و سیرت خود را به گونه ای کامل درمی یابد. مساله اصلی این پژوهش که با عنوان «کاربست رهیافت هستی شناسی در تربیت توحیدی از منظر قران کریم» آمده است، چگونگی تبیین عناصر هستی شناسی ای است که معطوف به تربیت و هدایت انسان برای رسیدن به کمال و دستیابی به حیات طیبه موعود قرآن کریم می باشد. در این مقاله با رویکرد تحلیلی توصیفی، و با استناد به قرآن کریم، در توصیف و ترسیمی واقع نگر از هستی، به اهم مبانی هستی شناختی توحیدی، در عرصه «خداشناسی و جهان شناسی»، که منطقا مبانی تربیت توحیدی تلقی می شود، پرداخته شده است. در تایید تناسب و تلائم گزاره های توصیفی و تجویزی هستی شناختی با آموزه های قرآنی، از بیانات تفسیری و تبیینی برخی از مفسران و صاحب نظران حوزه علوم دینی و متون وحیانی وام گرفته شده است. بر اساس یافته ای این پژوهش، خداوند به عنوان منبع و مبدا تمام خیرات، و جهان هستی، به عنوان آیت حق و صحنه مواجهه انسان با حقیقت الهی است، در این افق، نیاز و فقر ذاتی انسان در مراتب مختلف توحید ذاتی، صفاتی و افعالی بر وی کشف و آشکار می گردد. ثمره این پژوهش، حصول ادراک و فهم صحیح انسان از موقعیت خود در عالم امکان، به عنوان موجودی وابسته و متعلق به رب بی نیاز، است که در سایه توحید ربوبی، رسیدن وی به مقصد نهایی کمال و قرب الهی تصعید و تسریع می شود.

کلیدواژه ها:

مبانی هستی شناسی ، خداشناسی ، جهان شناسی ، توحید ، تربیت توحیدی