وثاقت گرایی در توجیه

وثاقت­گرایی، از جمله رویکردهای معرفت شناختی است که برای تحلیل دو مفهوم معرفت و توجیه به کار رفته است . یکی از معروف­ترین نظریه­های توجیه، در قالب رویکرد وثاقت­گرایی، متعلق به آلوین گلدمن است . بر اساس نظریه­ی گلدمن، باور موجه، باوری است که محصول فرایند (فرایندهای) شناختی قابل اعتمادی باشد. اما حالتی را می­توان تصور نمود که اگر چه باوری محصول یک فرایند واقعا قابل اعتماد است، ولی شخص، دلایلی در دست دارد که بنا بر آن ها فرایند مذکور، قابل اعتماد نیست. رای نهایی گلدمن درباره­ی باور موجه، شامل شرطی اضافی برای اصلاح این نقیصه است. نظریه­ی وثاقت­گرایی در تبیین دستاورهای معرفتی به عنوان خروجی­های شناختی و تقلیل یک مفهوم دستوری نظیر توجیه به این فرایندها، وجه­های طبیعت­گرایانه دارد. همچنین، این نظریه در توسل به مفهوم صدق در تعریف فرایند قابل اعتماد و تعبیر باور موجه به عنوان باوری درست ساخت، از جمله نظریه­های برون­گرا محسوب می­شود. نظریه­ی توجیه گلدمن، دارای دو معضل به نام­های مساله­ی کلیت و مساله­ی دامنه است. نقدهای فولی و فلدمن در قالب این مسائل، باعث به چالش کشیدن نظریه ی توجیه گلدمن و ارائه ی طرح­های دیگری از این نظریه می­شود.

کلیدواژه ها:

توجیه ، وثاقتگرایی ، معرفتشناسی طبیعتگرایانه ، درونگرایی ، مسالهی دامنه ، مسالهی کلیت