تحلیل زمین ساخت- رسوبی رسوبات پلیو- کواترنری مرتفع دامنه جنوبی میشوداغ در شمال باختری ایران
سال انتشار: 1387
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 192
فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JIRAEG-1-2_007
تاریخ نمایه سازی: 13 دی 1402
چکیده مقاله:
در این مقاله نقش فعالیتهای زمینساختی در سامانه رودخانهای و ایجاد فضای رسوبگذاری برای رسوبات پلیوکواترنری دامنه جنوبی رشته کوهستانی میشوداغ به عنوان بخش مهمی از سامانه فرابوم فروبوم شمال دریاچه ارومیه در شمال باختری ایران، مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجه عملکرد این فعالیتها به همراه سایر فرآیندهای محیطی و زمین ریختشناسی، تحمیل ساز و کارهای کنترلی متعدد بر چگونگی رسوبگذاری در محیطهای رسوبی منطقه بوده است. بررسیهای انجام شده بر روی رسوبات پلیو- کواترنری منطقه از طریق تفسیر نقشههای زمینشناسی و توپوگرافی، عکسهای هوایی و به ویژه بازدیدهای میدانی، حاکی از وجود چندین مرحله فرگشتی در سامانههای رسوبگذاری بخشهای مختلف منطقه میباشد. بر این اساس، پنج دوره فرگشتی برای رسوبات فوق با عناوین رسوبات کنگلومرای نیمه متراکم، Qt۱، Qt۲، Qt۳و Qt۴ طرح شده است و در هریک از آنها نقش فعالیتهای زمینساختی در ایجاد فضای رسوبگذاری مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس نتایج این پژوهش، سیمای توپوگرافی و زمینریختی فعلی منطقه به شدت از فعالیتهای زمینساختی کواترنری متاثر شده است و بر طبق شواهد موجود فعالیتهای زمینساختی کواترنری مهمترین نقش را در ایجاد فضای رسوبگذاری و شکلگیری شبکه آبراههای ناموافق داشتهاند. سابقه تشکیل شبکه رودخانهای ناموافق با ساختار زمینشناسی منطقه به دوره بعد از کوهزایی پاسادنین و قبل از شروع رسوبگذاری واحد Qt۱ بر میگردد. با توجه به این که شواهدی مبنی بر حرکات بالاآمدگی در هسته اصلی کوهستان در دورههای اخیر زمینشناسی و به ویژه در کواترنری وجود ندارد، لذا باید دلیل افزایش تدارک رسوبی رودخانهها و بجاگذاری رسوبات کواترنری گسترده منطقه را در عوامل دیگری غیر از فعالیتهای زمینساختی مانند تغییرات اقلیمی جستجو نمود. با این حال شواهد ژئومورفولوژی مبتنی بر ویژگیهای سامانههای رودخانهای منطقه، حاکی از پائین رفتن بستر دریاچه ارومیه در اثر عملکرد گسل شرفخانه در پلئیستوسن پایانی و هولوسن است که همزمان با اثر تغییرات اقلیمی، افت سطح آب دریاچه ارومیه را سبب شده است. در مجموع، این مقاله مطالعهای موردی را که میتواند به درک چگونگی برگشت چشم انداز در نواحی فعال زمین ساختی بیانجامد، در اختیار میگذارد.
کلیدواژه ها:
تحلیل های زمین ساخت- رسوبی ، رسوبات پلیو- کواترنری ، رسوبات رودخانه ای ، شبکه آبراهه ای ناموافق ، فضای رسوبگذاری ، دامنه جنوبی میشوداغ ، شمال باختری ایران
نویسندگان
داوود مختاری
۱- دانشیار، گروه پژوهشی جغرافیا دانشگاه تبریز
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :