اولویت بندی پتانسیل سیل خیزی واحدهای هیدرولوژیکی با استفاده از GIS (مطالعه موردی: حوضه صفارود)

اولویت­ بندی زیر حوضه ­ها از لحاظ پتانسیل سیل ­خیزی و تهیه نقشه­ های پهنه ­بندی کمک فراوانی به مدیریت سیلاب و شناخت مناطق آسیب پذیر می­ نماید. با توجه به این که، حوزه آبخیز صفارود به منطقه شهری شهرستان رامسر منتهی می­شود، کنترل سیل و شناسایی مناطق مولد آن از اهمیت ویژه ­ای برخوردار است. هدف از این تحقیق، تعیین پتانسیل سیل ­خیزی مناطق مختلف حوضه مورد مطالعه و تهیه نقشه ­های پهنه ­بندی برای هر زیرحوضه­ ی آن بوده است. بدین منظور در ابتداحوزه آبخیز مورد نظر، به هفت واحد هیدرولوژیکی تقسیم و سپس اقدام به شناسایی واحدهای سنگ شناسی در این حوضه گردید. حدود ۹۷ درصد از حوضه شیبی بالاتر از ۱۵ درصد و ۲۳/۶۲ درصد از منطقه مورد بررسی بیش از ۴۵ درصد پوشش گیاهی دارد. پس از تعیین ارزش کمی عوامل، اقدام به بررسی پتانسیل سیل­خیزی با استفاده از روش شاخص همپوشانی در محیط GIS گردید. در نهایت اولویت ­بندی زیر حوضه­ های حوزه آبخیز بر اساس واحدهای لیتولوژیکی، شیب، کاربری اراضی و درصد پوشش گیاهی صورت گرفت. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که حدود ۳۶/۲۶ درصد از مساحت حوضه در پهنه زیاد و ۷۴/۱۳ درصد در پهنه خیلی زیاد از لحاظ پتانسیل سیل ­خیزی قرار دارند. نتایج حاصل از اولویت ­بندی زیر حوضه­ ها، نشان داد که زیرحوضه لات محله و زیرحوضه جواهرده با ۴۱/۵ درصد و ۳۹/۸۰ درصد پتانسیل سیل­خیزی در پهنه­ های زیاد و خیلی زیاد به ترتیب مناطقی هستند که دارای کمترین و بیشترین پتانسیل در تولید سیل در داخل حوزه آبخیز صفارود می­باشند.

کلیدواژه ها:

اولویت بندی ، پتانسیل سیل خیزی ، جواهرده ، صفارود