سیویلیکا را در شبکه های اجتماعی دنبال نمایید.

تبیین ویژگی های کاربردی منظر در بازآفرینی بافت های تاریخی (مطالعه موردی: محله تخت گنبد اصفهان)

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 123

فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MANZAR-15-65_004

تاریخ نمایه سازی: 5 دی 1402

چکیده مقاله تبیین ویژگی های کاربردی منظر در بازآفرینی بافت های تاریخی (مطالعه موردی: محله تخت گنبد اصفهان)

تداوم حیات بافت های تاریخی موضوعی چالش برانگیز برای همه معماران، مرمت گران و سایر فعالان و مسئولان این حوزه بوده است. در این راستا مقالات، پژوهش ها و طرح های زیادی ارائه و اجرا شده است که راهکارهای پیشنهادشده در آن ها را می توان به دو دسته کلی تقسیم بندی کرد. اول راهکارهایی که به کالبد و فیزیک بافت های تاریخی پرداخته اند و پیشنهاداتی در جهت رفع مشکلات مرتبط با بناها و ارتباطات فیزیکی بین آن ها پرداخته اند و دسته دوم با ارائه مطالعاتی رفتاری و جامعه شناختی و معنایی درخصوص بافت های تاریخی راهکارهایی در این خصوص ارائه کرده اند. چنین به نظرمی رسد که هیچ کدام از دو دسته راهکارهای مذکور، که به نوعی نگاه گسسته عینی و ذهنی به این مکان های باارزش است، به تنهایی نتوانسته موثر واقع شود. از این رو چگونگی به کارگیری رویکرد منظرین در حفاظت و احیای ارزش های بافت های تاریخی و تقویت جایگاه خاطره جمعی به عنوان عاملی موثر در تداوم حیات این مکان ها در برنامه های مربوط به بازآفرینی و احیا، اصلی ترین مسئله این پژوهش است. در این پژوهش پس از تعریف منظر و ارتباط آن با مکان و شاخصه های موثر در تقویت این ارتباط، به تحلیل ویژگی های منظرین و مکانی بافت های تاریخی و هم چنین بررسی نظریات مختلف صاحب نظران در این حوزه و دسته بندی آن ها پرداخته شده است. این مهم در راستای شناسایی ارزش های منظرین و موثر بر هویت منظر بافت های تاریخی و دستیابی به یک نقشه راه کلی به منظور باززنده سازی و بازآفرینی پایدار این مکان ها است. امروزه رویکردها و راهکارهای مختلفی درباره مرمت، احیا و بازآفرینی بافت های تاریخی در شهرها ارائه شده است. حال آن که به نظر می رسد در بیش تر آن ها جایگاه منظر و رویکرد منظرین به عنوان عاملی موثر در باززنده سازی و بازیابی هویت این مکان ها بسیار کم رنگ است. از این رو اصلی ترین هدف این پژوهش شناسایی و به کارگیری ارزش های منظرین و خاطرات جمعی در مدلی برای باززنده سازی و بازآفرینی پایدار بافت های تاریخی است که بتواند به صورتی موثر بر خوانش و ادراک روایت این مکان ها در تعامل با منظر اثر گذارد. در این نوشتار که با استفاده از روش تحقیق تحلیلی-توصیفی و مطالعه موردی انجام گرفته، با به کارگیری روش کتابخانه ای و میدانی به جمع آوری اطلاعات پرداخته شده و به مرور مستندات مربوط به منظر و رویکرد منظرین و مکان، هویت مکان، حس مکان و سطوح مختلف آن پرداخته شده است. نگاه منظرین به عنوان رویکردی نوین در احیا و بازآفرینی بافت های تاریخی (به مثابه مکان) می تواند به حفاظت از ارزش های ملموس و ناملموس این مکان ها و تداوم حیاتشان کمک کند و البته در مقیاسی کلان تر، حفاظت از روایت تاریخ شهر را موجب شود. این مهم می تواند در افزایش حس تعلق شهروندان به شهر موثر باشد. حس تعلق عامل موثر در تداوم و پایداری مکان است. منظر مکان های تاریخی در اصل متنی غنی است که هرگونه دخل و تصرف، تغییر و تعامل با آن بدون قرائت و ادراک روایت مربوطه میسر نیست که از این حیث، به کارگیری نگاه منظرین به واسطه تقویت ارتباط با مکان می تواند مهم و ارزشمند به حساب آید. به کارگیری رویکرد منظرین در بازآفرینی و احیای بافت های تاریخی می تواند به تداوم امکان خوانش درست متن منظر و ادراک روایت تاریخی مکان در بافت های تاریخی کمک کند و تقویت پایداری شهرهای تاریخی را به همراه داشته باشد.

کلیدواژه های تبیین ویژگی های کاربردی منظر در بازآفرینی بافت های تاریخی (مطالعه موردی: محله تخت گنبد اصفهان):

منظر ، نگاه منظرین ، تداوم ، بافت های شهری تاریخی ، بازآفرینی

نویسندگان مقاله تبیین ویژگی های کاربردی منظر در بازآفرینی بافت های تاریخی (مطالعه موردی: محله تخت گنبد اصفهان)

علی موذنی خوراسگانی

دکتری معماری منظر، گروه معماری، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

مهدی حقیقت بین

استادیار و عضو هیئت علمی، گروه معماری، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
ابویی، رضا و دانایی نیا، احمد. (۱۳۹۰). نقش مشارکت مردمی ...
انصاری، مجتبی. (۱۳۹۶). منظر شفابخش: چالش های نظری و روش ...
پاکزاد، جهانشاه. (۱۳۸۸). سیر اندیشه ها در شهرسازی (۳)، از ...
پورجعفر، محمدرضا و رضایی راد، هادی. (۱۳۹۲). مدیریت بافت های ...
رحیمی اتانی، سمیرا؛ بذرافکن، کاوه و رئیسی، ایمان. (۱۳۹۹). بازخوانی ...
فارسی آستانه، ندا؛ حقیقت بین، مهدی و رهبرنیا، زهرا. (۱۴۰۱). ...
فتحی، میلاد و رئوف، محمدمهدی. (۱۳۹۹). احیای نقش مراکز مذهبی ...
کاشی، حسین و بنیادی، ناصر. (۱۳۹۲). تبیین مدل هویت مکان-حس ...
کرباسی، عاطفه و سلطانی، علی. (۱۳۸۳). طراحی معماری پشت گنبد ...
منصوری، سید امیر و فرزین، محمدعلی. (۱۳۹۵). رویکرد منظرین در ...
منصوری، مریم السادات. (۱۳۸۷). منظر، مکان، تاریخ. باغ نظر، ۵ ...
نظام محلات و ساختار تاریخی. (۱۳۹۴). مهندسین مشاور باوند، آرشیو ...
Berque, A. (۲۰۱۰). Territoire et personne: l’identité humaine. Desigualde & ...
Collot, M. (۲۰۱۱). Thought-Landscape, Philosophy, Arts, Literature. Paris: Actes Sud. Dominy, ...
Hull IV, R. B., Lam, M. & Vigo, G. (۱۹۹۴). ...
Kaltenborn, B. P. (۱۹۹۸). Effects of the sense of place ...
Lemon, M. A. (۲۰۲۳). My Career Accomplishments, Experiences, and Work‐Life ...
Lynch, K. (۱۹۷۲). The openness of open space, Arts of ...
Moazzeni Khorasgani, A. & Villalobos, M. H. (۲۰۲۳). Mindscape and ...
Moazzeni Khorasgani, A. M., Villalobos, M. H. & Eskandar, G. ...
Nasar, J. L. & Jones, K. M. (۱۹۹۷). Landscapes of ...
Norberg-Schulz, C. (۱۹۸۱). Chicago: vision and image. In M. Casari ...
Rapoport, A. (۱۹۸۲). Urban design and human systems: On relating ...
Rossi, A. & Tarragó, S. (۱۹۸۲). La arquitectura de la ...
Shamai, S. (۱۹۹۱). Sense of place: An empirical measurement. Geoforum, ...
Stedman, R. C. (۲۰۰۲). Toward a social psychology of place: ...
Tuan, Y. F. (۱۹۹۳). Passing strange and wonderful: Aesthetics nature ...
نمایش کامل مراجع