مناطق بافر گیاهی و نقش آن ها در آبخیزداری

باتوجه به مشکلات متعدد فعلی در بخش کشاورزی و آلودگی­ های غیر نقطه­ ای، حس اقتصادی کشاورزان آینده­نگر ایجاب می ­کند تا کشاورز به دنبال اقداماتی برای حفظ مواد مغذی و خاک در مزرعه خود باشد. از طرفی سیلاب­ های گل آلود و مخرب هر ساله منابع آب و غذا و منافع جوامع بشری را تهدید می­کنند. در چنین شرایطی می­توان مناطق بافر را به عنوان یک ایده نوین و سازگار با محیط ­زیست برای کشاورزان و جوامع بشری تلقی کرد. مناطق بافر موجود در حوزه ­های آبخیز کشور نیز دارای آثار و خدمات متنوعی برای جوامع بشری می­باشند که در حال حاضر تا حدی برای مدیران کشور ناشناخته باقی مانده است. بافرهای طبیعی موجود در دو شهر گرگان و مینودشت در استان گلستان به عنوان نمونه بارز مناطق بافر در ایران، علاوه بر کاهش اثر سیل ­های مخرب، منابع آب این شهرها را نیز از ورود آلودگی­ های غیرنقطه­ ای محافظت می­کنند. نتایج این بررسی نشان داد مناطق بافر دو منطقه مورد مطالعه نقش موثری در ارتقاء سلامتی بوم سازگان این مناطق ایفا می­ کنند. از طرفی با طراحی و مدل سازی بافرها برای مناطق بحرانی این دو محدوده، می­توان خسارات ناشی از سیل و آلودگی منابع را کاهش و درآمد کشاورزان را نیز افزایش داد. هم چنین بر اساس این یافته ­ها، استفاده از مناطق بافر به عنوان یک ابزار مهندسی زیستی در حوزه­ های مورد مطالعه مطرح می­باشد.

کلیدواژه ها:

چهل چای ، گرگان ، نوارهای بافر ، مدلسازی بافر ، مدیریت آبخیز