ارزیابی مقایسه ای کارایی روش های درون یابی در برآورد بارندگی سالانه و ماهانه حوزه آبخیز دریاچه نمک

یکی از مشکلات مهم مطالعات منابع آب، تخمین توزیع مکانی  بارندگی بر اساس مشاهدات نقطه ای می باشد. در پژوهش حاضر با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، ارزیابی روش های درون یابی شامل روش های آمارکلاسیک (عکس فاصله ی وزنی، توابع پایه شعاعی، چند جمله ای عام، چند جمله ای محلی) و روش های زمین آماری (کریجینگ و کوکریجینگ) به منظور تخمین بارندگی ماهانه و سالانه در حوزه آبخیز دریاچه نمک و بررسی تغییرات مکانی آن ها در محدوده زمانی سال آبی ۱۳۶۷-۱۳۶۶ تا ۱۳۹۶-۱۳۹۵ انجام شد. در این پژوهش، به منظور مقایسه روش های درون یابی در تهیه نقشه هم باران حوزه آبخیز دریاچه نمک، از۱۱۰ ایستگاه هواشناسی در داخل حوزه آبخیز مذکور با طول دوره آماری ۳۰ ساله استفاده شد. نتایج اعتبارسنجی نشان داد به طور کلی در داده های سالانه با توجه به شاخص ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE) روش های زمین آماری کوکریجینگ و کریجینگ به ترتیب در رتبه اول و دوم بهترین برآورد را از بارندگی به دست می دهند به طوری که در داده های سالانه روش کوکریجینگ با RMSE، ۶۸/۶۳ میلی متر بهترین برآورد را داشته است. هم چنین در داده های ماهانه روش های توابع پایه شعاعی، کوکریجینگ و کریجینگ بهترین برآورد را از بارندگی داشتند. به طور کلی در اکثر موارد روش های زمین آماری در تخمین بارندگی ماهانه و سالانه حوزه آبخیز دریاچه نمک بیش تخمینی داشته اند.

کلیدواژه ها:

بارندگی ، تحلیل مکانی ، زمین آمار ، سامانه اطلاعات جغرافیایی ، کریجینگ معمولی