تاثیرپذیری پارامترهای کیفی از تغییرات سطح تراز آب زیرزمینی در حوزه آبخیز زرند استان کرمان

به منظور پایش دقیق وضعیت منابع آب زیرزمینی و مدیریت بهینه آن ضروری است که نوسانات تراز سطح آب زیرزمینی و به دنبال آن، تاثیرپذیری کیفیت آب مورد ارزیابی قرار گیرد. پژوهش حاضر با هدف بررسی نوسانات سطح تراز آب زیرزمینی بر کیفیت آن در حوزه آبخیز زرند واقع در استان کرمان انجام شده است. به همین منظور، ویژگی ۱۴ پارامتر کیفی آب زیرزمینی از جمله غلظت کاتیون های سدیم، پتاسیم، کلسیم و منیزیم، غلظت آنیون های کلر، سولفات، کربنات و بی کربنات، نسبت جذب سدیم، درصد سدیم، سختی کل، کل مواد جامد محلول، اسیدیته و هدایت الکتریکی، طی بازه ی زمانی ۸۲-۱۳۸۱ تا ۹۸-۱۳۹۷ مورد ارزیابی قرار گرفت. با توجه به این که کیفیت آب زیرزمینی تحت تاثیر کمیت آن قرار می گیرد؛ تغییرات پارامترهای کیفی آب با توجه به سطح تراز سفره ی زیرزمینی بررسی شد. مطابق نتایج، رابطه ی خطی معنی داری میان EC و TDS با میزان R۲ بالای ۰/۹ وجود دارد. پایش تغییرات شوری در طول زمان نشان داد که در بازه ی زمانی موردمطالعه، روند تغییرات شوری در این حوزه آبخیز، افزایشی بوده است. نمودار کموگراف به منظور بررسی رابطه ی میان پارامترهای کیفی و سطح تراز آب زیرزمینی نشان داد که آبخوان با ۱۹/۳۲ متر افت مواجه شده است که افزایش شوری ۲۲۹/۳۷ میکرو زیمنس بر سانتی متر را در پی داشته است. هم چنان که بررسی تغییرات شوری و سطح تراز آب به تفکیک سال، نشان دهنده ی رابطه ی منفی (۰/۰۰۷) میان دو پارامتر است و از لحاظ آماری قابل قبول نمی باشد. یافته های پژوهش حاضر می تواند اطلاعات مهمی را برای بهبود راهبردها مدیریت آب، برای اطمینان از مدیریت پایدار آب و استفاده ایمن ارائه دهد.

کلیدواژه ها:

بیلان آبی ، سطح تراز ، شوری آب ، کیفیت آب ، نمودار کموگراف