رابطه ی تجربی برای تعیین تخریب ناشی از ضربه ی رسوب بر حوضچه های آرامش

این مقاله رابطه­ی تجربی برای تعیین درصد خوردگی بتن حوضچه­های آرامش سدهای انحرافی و اصلاحی بر اثر ضربه رسوبات جریان واریزه را بررسی می­کند. بررسی پژوهش­های پیشین نشان می­دهد که در آزمایش­های پژوهش­های گذشته، مخلوطی از اثر ضربه و سایش آزمایش گردیده و رابطه­ی تجربی نیز برای اثر ضربه و یا سایش ارایه نشده است و همچنین قطر دانه­های رسوب نیز در حد قطرهای رسوب متداول در جریان­های واریزه­ای نبوده و یا ضربات دانه­های رسوب روی حوضچه­ی خالی از آب بررسی شده است، بنابراین در این پژوهش، رابطه­ی تجربی پیشنهاد شده است که اثر ضربه­ی رسوبات درشت دانه­ی جریان واریزه­ای روی دال­های بتنی حوضچه­های آرامش با وجود عمق پایاب را تعیین می کند. در این پژوهش، ابتدا تحلیل ابعادی صورت گرفته و سپس ۱ ۳۵ نمونه­ی بتنی آزمایش شده است. آزمایش روی نمونه­های بتنی با سه عیار سیمان و پنج عمق گوناگون آب پایاب و به سه قطر مختلف رسوب واریزه­ای انجام شده و خوردگی ناشی از ضربات متوالی دانه­ی رسوب اندازه­گیری و ثبت شده است. سپس همبستگی یک متغیره و چند متغیره برای تخمین درصد خوردگی حوضچه در اثر ضربات رسوب بررسی و در نهایت بر اساس میانگین مربعات خطاهای هر یک از روابط تجربی، رابطه­ی توانی چند متغیره پیشنهاد شده است. بررسی همبستگی بین عامل­های بی بعد نشان می­دهد که درصد خوردگی حوضچه­ی آرامش با انرژی پتانسیل دانه­های رسوب و نسبت سرعت برخورد دانه­ی رسوب به بتن حوضچه­ی آرامش به سرعت برخورد سطح آب، بستگی دارد. نتایج پژوهش حاضر می تواند در برآورد عمر مفید سدهای انحرافی و سدهای اصلاحی بتنی در مقابل سیلاب­های واریزه­ای استفاده شود .

کلیدواژه ها:

Diversion Dams ، Debris Flow ، Abrasion of Stilling ، Impact of Sediment and Check Dams. ، سدهای انحرافی ، جریان واریزه ای ، تخریب حوضچه آرامش ، ضربه دانه ی رسوب و سدهای اصلاحی